Κυριακή 22 Νοεμβρίου 2020

15 χρόνια Άνγκελα Μέρκελ: Θα μείνει ή όχι στην Ιστορία ως Καγκελάριος;


 Σήμερα συμπληρώνονται 15 χρόνια της στην γερμανική Καγκελαρία. Ποιο ρόλο έπαιξαν οι πολιτικές της στην κρίση της Ευρωζώνης, το χρέος στην Ελλάδα, το προσφυγικό, την τουρκική προκλητικότητα και την πολιτική στη γενέτειρά της μας αναλύουν πολιτικοί, διπλωματικοί και οικονομικοί παράγοντες, δημοσιογράφοι και ακτιβιστές.

«Τι θα κάνουμε χωρίς τη Μητερούλα («Μutti»);», αναρωτιούνται οι Γερμανοί για την 66χρονη μελαγχολική κι αγέλαστη κόρη του λουθηρανού πάστορα από την Ανατολική Γερμανία, που σήμερα συμπληρώνει 15 ολοστρόγγυλα χρόνια ως Καγκελάριος της Γερμανίας, καθώς ο πολιτικός χρόνος της τελειώνει. Στις εκλογές του Σεπτέμβρη του 2021 δεν προτίθεται να ξαναθέσει υποψηφιότητα, όπως η ίδια έχει ανακοινώσει εγκαίρως. Μετά την «Μutti», που όλη η χώρα προσφωνεί, ακόμη κι όταν δεν την ακούει κανένας, Frau (κυρία), ποιος;

Το ερώτημα κρέμεται ως «δαμόκλειος σπάθη» πάνω από τα κεφάλια των Γερμανών, ακόμη και αν η Άνγκελα Μέρκελ είναι ένα πολιτικό πρόσωπο που απασχόλησε και αρνητικά βιογράφους στη χώρα της και κατηγορήθηκε από πολλούς -και εντός Γερμανίας- για υποχωρητική στάση απέναντι στην Τουρκία, εκτρέφοντας την εριστική προκλητικότητα του Ερντογάν, για τις «πλάτες» που έκανε στην Ελλάδα, «πληρώνοντας» για το χρέος της (δεν θα ξεχάσω ποτέ τη σοκαριστική συνομιλία που είχα το επεισοδιακό και μοιραίο καλοκαίρι των capital controls στην Αθήνα με συντάκτη της έγκυρης οικονομικής εβδομαδιαίας έκδοσης Wirtshaftswoche, που ήταν θυμωμένος με την Καγκελάριο γιατί «φερόταν στον Αλέξη Τσίπρα σαν μαμά»!), αλλά και για το προσφυγικό, για το οποίο «τιμωρήθηκε».

Τι ακριβώς θα λέει ο ιστορικός του μέλλοντος για την πρώτη γυναίκα Καγκελάριο της Γερμανίας και πρώτη πρώην πολίτη της Γερμανικής Λαϊκής Δημοκρατίας που πολιτεύτηκε με τη συντηρητική Χριστιανοδημοκρατική Ένωση CDU, που υπήρξε ηγέτης της επανενωμένης Γερμανίας από την ίδρυση του Ομοσπονδιακού Κράτους (το 1871), επιλέγοντας να διατηρήσει το όνομα του πρώτου της συζύγου και συμφοιτητή της στη Φυσική (παρότι χώρισε και ξαναπαντρεύτηκε!); Τι θα γράφουν τα βιβλία για την ηγέτιδα που μιλά απταίστως Ρωσικά και το '19 το περιοδικό Forbes την κατέταξε, για 14η συνεχόμενη χρονιά, πρώτη στη λίστα με τις ισχυρότερες γυναίκες του κόσμου;

«Ως Ευρωπαία άθλια, ως Γερμανίδα εξαιρετική», είναι η φλεγματική απάντηση που μας έδωσε πεπειραμένος διπλωμάτης στο ελληνικό υπουργείο Εξωτερικών, όταν τον ρωτήσαμε για τη «σιδηρά κυρία» της Γερμανίας και της Ευρωζώνης.

«Καταστροφική για την Ελλάδα - βλαπτική για την Ευρώπη»

«Η Μέρκελ κάνει πάντα το ελάχιστα αναγκαίο: αφήνει τα πάντα την τελευταία στιγμή, ώστε να είναι αρκετά αργά να ληφθούν τα απαραίτητα μέτρα» τονίζει ο Νικόλας Θεοχαράκης, καθηγητής Πολιτικής Οικονομίας στο Τμήμα Οικονομικών Επιστημών (ΕΚΠΑ), και ο άνθρωπος που βλέπαμε να συνοδεύει πάντα τον Γιάνη Βαρουφάκη στο Eurogroup Working Group το 2015 (από το Μάρτη ως το Μάη) ως εκπρόσωπος της Ελλάδας σε αυτό και γ.γ. δημοσιονομικής πολιτικής κι επικεφαλής της ελληνικής κυβέρνησης στο Brussels Group. «Η Καγκελάριος ήταν και είναι τόσο προσανατολισμένη στην εσωτερική γερμανική πολιτική σκηνή που δεν μπόρεσε να λειτουργήσει ως Ευρωπαία ηγέτης» προσθέτει, εκτιμώντας ωστόσο ότι «παρόλο που δεν είχε τις ιδεολογικές παρωπίδες» του Γερμανού υπουργού Οικονομικών κ. Σόιμπλε και «ήξερε ότι η πολιτική της Γερμανίας ήταν καταστροφική για την Ελλάδα και βλαπτική για την Ευρώπη, δεν έκανε τίποτε ώστε να φανεί ότι διαφωνούσε».

Εξάλλου, συνεχίζει ο κ. Θεοχαράκης, «πέτυχε να χρηματοδοτήσει όλη η Ευρώπη τη ζημιά των Γερμανικών τραπεζών και μετά να βάζει τις χώρες τσιράκια, όπως οι Βαλτικές Δημοκρατίες, να παραπονιούνται "γιατί εμείς να χρηματοδοτήσουμε την Ελλάδα που είμαστε πιο φτωχοί;"».

Η Μέρκελ κλήθηκε να αντιμετωπίσει τρεις κρίσεις: του χρέους στην Ευρωζώνη, το μεταναστευτικό, και τον κορονοϊό. Τι κατάφερε;

«Δεν έχει γραφτεί ακόμα όλη η ιστορία της. Έχουμε ακόμα έναν πολύ κρίσιμο χρόνο. Το 2021. Όταν ανέλαβε όμως το 2005 είναι χαρακτηριστικό το ότι άφησε άθικτα όσα παρέλαβε από τον Σρέντερ και το αντίπαλο Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα (SPD). Ήταν τυχερή. Κληρονόμησε μια Οικονομία και μια Κοινωνία σε πολύ καλή κατάσταση. Δεν ξήλωσε τίποτα! Δεν πήρε όμως ούτε δικές της πρωτοβουλίες», τονίζει οικονομικός παράγοντας, με έδρα τη Φρανκφούρτη, που αναγνωρίζει στη Γερμανίδα Καγκελάριο ότι «διέθετε διαχειριστική -θετικιστική και πολύ συντηρητική- λογική», ενώ στερούνταν και στερείται «πολιτικού οράματος και φαντασίας».

«Στην πραγματικότητα, μόνο μια πολιτική απόφαση έχει πάρει τα 15 χρόνια της στην εξουσία» επισημαίνει. «Τη μετάβαση από την πυρηνική ενέργεια στις ανανεώσιμες ενέργειες, μετά το ατύχημα στη Φουκουσίμα»,

«Δεν έλυσε το δημοσιονομικό πρόβλημα της Ευρωζώνης»

Όταν ξεκίνησαν οι κρίσεις, σύμφωνα με τον συνομιλητή μας στη Γερμανία, η Καγκελάριος Μέρκελ «κινήθηκε πολύ αργά και καθόλου αποφασιστικά». Ναι μεν, «κατάφερε να διασώσει την Ευρωζώνη από μια διάλυση», αλλά το έκανε με τον «λιγότερο επίπονο για εκείνη και το σύστημά της τρόπο. Δεν προέβη σε τομές, δεν έκανε κάτι ρηξικέλευθο. Αναζήτησε το μίνιμουμ που χρειαζόταν προκειμένου να ξεφύγει η Ευρωζώνη από τον κίνδυνο: τη σκληρή λιτότητα των χωρών με πρόβλημα, συμπεριλαμβανομένης της Ελλάδας. Δεν έλυσε το δημοσιονομικό πρόβλημα της Ευρωζώνης κι έτσι περάσαμε -υπογραμμίζει- σε μια περίοδο από το 2010 ως το 2015 εφιαλτική».

Το ότι κατάφερε να μην «εκτροχιαστεί» το σύστημα πλήρως λογίζεται ως επιτυχία της; «Ναι, αλλά δεν θα περάσει για αυτό στην Ιστορία. Κι ο ιστορικός του μέλλοντος θα την κρίνει αρνητικά ακόμη και για την φοβερή ενεργειακή εξάρτηση της Γερμανίας από τη Γαλλία (80%) και τη Ρωσία (20%)» απαντά ο παράγοντας.

Το ότι δεν είναι άνθρωπος της ρήξης φάνηκε και στο μεταναστευτικό, συνεχίζει. «Άνοιξε τα γερμανικά σύνορα και δέχτηκε εν μια νυκτί πάνω από ένα 1 εκατομμύριο μετανάστες. Το αν ήταν σωστή ή λανθασμένη κίνηση θα φανεί σε  βάθος χρόνου. Ήταν δική της απόφαση, ατομικά δική της, πιστεύω, υπαγορευμένη από ειλικρινή ανθρωπιστικά κίνητρα. Ο τρόπος αντιμετώπισης του μεταναστευτικού μας λέει οπωσδήποτε κάτι για τον ψυχισμό αυτού του ανθρώπου. Αλλά ούτε και στην αντιμετώπιση του προσφυγικού ως ευρωπαϊκού προβλήματος δεν τα κατάφερε. Παρόλα αυτά έχει πείσει ότι τα αγνά της κίνητρα και οι Γερμανοί την αποκαλούν "μητερούλα"».

«Υπεύθυνη για την είσοδο της Ακροδεξιάς στο Κοινοβούλιο»

Ψύχρη, ψύχραιμη («Δεν αποφασίζει ποτέ εν ψυχρώ») και άνθρωπο που αποφεύγει μεθοδικά τις συγκρούσεις, είναι τα επίθετα και τα χαρακτηριστικά της Άνγκελα Μέρκελ, που καθόρισαν και τις άβουλες, εν πολλοίς, πολιτικές της, σύμφωνα με τον εδώ και 26 χρόνια πολύπειρο Έλληνα ανταποκριτή από το Βερολίνο για τα ελληνικά ΜΜΕ, Παντελή Βαλασόπουλο. «Σκεφτείτε ότι ενώ η Πολωνία δεν δεχόταν έξι μήνες τον Γερμανό πρέσβη στη Βαρσοβία, η Μέρκελ δεν σήκωσε τους τόνους. Ποιος άλλος ηγέτης θα το έκανε αυτό;» αναρωτιέται.

Όταν στην πρώτη της επίσκεψη στην Ελλάδα, ο δημοσιογράφος είχε ρωτήσει τον Στέφεν Ζάιμπερτ αν όντως η Καγκελάριος είναι τόσο ψύχραιμη και ψυχρή όσο φαίνεται, ο Γερμανός κυβερνητικός εκπρόσωπος του είχε απαντήσει αποστομωτικά: «Τι περίμενες από την κόρη ιερέα από την Ανατολική Γερμανία! Δεν εκδηλώνεται ποτέ». Αυτό το τήρησε σε όλες τις συναντήσεις, σε όλες τις συνεντεύξεις τύπου που παρακολούθησε ο Παντελής Βαλασόπουλος. Μόνο μια φορά την έχει δει να δυσανασχετεί και να κάνει γκριμάτσες: «Όταν είχε έρθει στη Γερμανία ο Αντώνης Σαμαράς και μιλούσε για το success stοry της Ελλάδας που βγαίνει από τα Μνημόνια. Εκεί έχασε πραγματικά την ψυχραμία της», θυμάται. «Ποτέ άλλοτε. Ούτε καν με τον Ερντογάν».

«Ναι μεν είναι Ευρωπαΐστρια», συνεχίζει ο ανταποκριτής, «αλλά της καταλογίζουν ότι δεν παίρνει εύκολα αποφάσεις. Αργεί. Αυτό έκανε και με την ελληνική κρίση, και ήταν καταστροφικό, γιατί την φούντωσε. Αλλά όταν ήρθε η στιγμή να διαλυθεί η Ε.Ε. το καλοκαίρι του '15 και ο Σόιμπλε την πίεζε να πετάξει την Ελλάδα εκτός Ευρωζώνης, η Μέρκελ αποφάσισε υπέρ της Ευρωπαϊκής Ένωσης».

Της πιστώνουν στη χώρα της επίσης ότι άνοιξε τα σύνορα στους πρόσφυγες κι έτσι παρεισέφρυσε η Ακροδεξιά στη Βουλή (ΑfD). «Όμως, προσπαθεί να ισορροπήσει με την Τουρκία γιατί είναι σημαντικός γεωπολιτικά παίκτης. Δεν είναι εύκολο» επισημαίνει ο Παντελής Βαλασόπουλος.

«Οι πολιτικές της Μέρκελ έκαναν τον Ερντογάν Δικτάτορα»

«Η Μέρκελ προσπάθησε να ισορροπήσει με την Τουρκία κι έκλεισε τα μάτια στην καταπάτηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, στο έγκλημα και τη βία του κυβερνώντος κόμματος. Ο Ερντογάν ενδυναμώθηκε μέσα στα χρόνια χάρη στην κυρία Μέρκελ. Όποτε το κυβερνών AKP χρειάζεται προεκλογική υποστήριξη η Γερμανίδα Καγκελάριος την παρέχει με μηνύματα υποστηρικτικά. Εξ ου και ο Ερντογάν μπορεί και χρησιμοποιεί τους πρόσφυγες τόσο εύκολα ως όπλο κατά της Ε.Ε. Κατηγορούν τον Ερντογάν ότι είναι Δικτάτορας. Οι πολιτικές της κυρίας Μέρκελ τον έκαναν!» μας αναφέρει με θυμό η Τ.Τ., Τουρκάλα ακτιβίστρια με ΜΚΟ για το προσφυγικό, η οποία από φόβο ζητά να μην δημοσιευτεί το όνομά της.

«Στο προσφυγικό η Άνγκελα Μέρκελ έλαβε μια απόφαση με τεράστιο αντίκρισμα αλλά και τεράστιο πολιτικό κόστος -το οποίο, αν δεν μεσολαβούσε η πανδημία, θα της χρέωναν ακόμη και σήμερα» τονίζει η ανταποκρίτρια από τη Γερμανία για το Αθηναϊκό Πρακτορείο Ειδήσεων, Φαίη Καραβίτη. «Η Γερμανία έγινε σε μια νύχτα η "μεγάλη αγκαλιά" της Δύσης και βρέθηκε με περισσότερους από ένα εκατομμύριο πρόσφυγες στην πόρτα της. Ακόμη και για μια μεγάλη και εύρωστη χώρα, το έργο διαχείρισης των προσφύγων αποδείχθηκε τεράστιο και δεν αποφεύχθηκαν οι αστοχίες», προσθέτει η κυρία Καραβίτη, που θεωρεί ότι η πρωτοβουλία της Καγκελαρίου «ανέστησε» ουσιαστικά την Ακροδεξιά στη Γερμανία. Το κόστος δεν είναι αμελητέο και για την ίδια την Άνγκελα Μέρκελ. «Της στοίχισε, μεταξύ άλλων, την ηγεσία στο κόμμα της, το οποίο εμφανίστηκε τελικά μάλλον αχάριστο απέναντί της, ενώ ο κόσμος φυσικά ξέχασε ότι το 2015 την παρακινούσε να ανοίξει τα σύνορα» μας θυμίζει η ανταποκρίτρια στη Γερμανία.

Για να κρίνουμε τη «μαλακή», ανεκτική στάση της Γερμανίας προς την Τουρκία «θα πρέπει ίσως να κρίνουμε την Μέρκελ ως γερμανίδα Καγκελάριο και όχι μόνο ως εταίρο και σύμμαχο της Ελλάδας» μας παροτρύνει η κυρία Φαίη Καραβίτη.

Την ίδια ώρα, πρέπει να καταστεί ξεκάθαρο, αναφέρει η Ελληνίδα ανταποκρίτρια, ότι η Άνγκελα Μέρκελ ασκεί αυτή την πολιτική απέναντι στην Άγκυρα «με σημαντικό πολιτικό κόστος στο εσωτερικό της Γερμανίας», καθώς υφίσταται την κριτική όχι μόνο της αντιπολίτευσης, αλλά και των πολιτικών της συμμάχων, ενώ «αντιμετωπίζει και την πίεση του Εμμανουέλ Μακρόν».

Το ρεπορτάζ της πάντως λέει ότι το τελευταίο διάστημα το κλίμα έχει βαρύνει πολύ και στην Καγκελαρία κατά του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν και διαπιστώνεται καθημερινά ότι η «επιθυμητή «ουδετερότητα» είναι μάλλον ανέφικτη. Το τι σημαίνει αυτό στην πράξη, υποθέτω ότι θα το μάθουμε στην Σύνοδο Κορυφής του Δεκεμβρίου» συνοψίζει η δημοσιογράφος.

«Αντίτιμο της αλληλεγγύης της Γερμανίας στην Ελλάδα, η σκληρή δημοσιονομική πειθαρχία»

Η ανοχή της Γερμανίας σε σχέση με τις προκλήσεις της Τουρκίας και του Τούρκου προέδρου, έχουν να κάνουν καθαρά και μόνο με τα κόστη και τα κέρδη, μας εξηγεί διπλωματική πηγή, με θητεία και στην Τουρκία. «Η Τουρκία συγκρατεί τους πρόσφυγες και είναι ένας από τους μεγαλύτερους εμπορικούς εταίρους της Γερμανίας. Εισάγει όπλα και πλήθος γερμανικά προϊόντα για την τεράστια αγορά της. Συγχρόνως, δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι υπάρχουν περί τα 5.000.000 Τούρκοι στη Γερμανία, αρκετοί εκ των οποίων έχουν διπλή ιθαγένεια και ως εκλογείς μπορούν να επηρεάσουν το αποτέλεσμα των γερμανικών εκλογών. Θα ήταν μεγάλο το κόστος μιας επιθετικής πολιτικής με κυρώσεις και έτσι η Καγκελάριος το "έχασε" το μέτωπο αυτό» επισημαίνει ο διπλωμάτης.

Ερωτηματικά εγείρονται ακόμη και σήμερα για τη στάση της γερμανικής κυβέρνησης απέναντι στην ελληνική οικονομία στη μνημονιακή και μεταμνημονιακή περίοδο. «Η συνολική στάση της θα μπορούσε, εκτιμώ, να ερμηνευθεί ως μία προσπάθεια της Μέρκελ να διατηρήσει την συνοχή της ΕΕ, χωρίς όμως να εκτίθεται στην κοινή γνώμη της Γερμανίας για παράβαση των κανόνων του Γερμανικού οικονομικού δόγματος, ή για σπατάλη των χρημάτων των Γερμανών φορολογούμενων στην χρηματοδότηση προγραμμάτων διάσωσης που θα ήταν καταδικασμένα να αποτύχουν. Είναι χαρακτηριστικό ότι στη Γερμανία η λέξη χρέος (Schuld) είναι συνώνυμη με τη λέξη ενοχή, και ο ένοχος πρέπει να υπόκειται σε συνέπειες προκειμένου να μην υποπέσει στα ίδια σφάλματα, ή να μην ακολουθήσουν και άλλοι το παράδειγμά του. Έτσι, στην περίπτωση της Ελλάδας, η αλληλεγγύη της Γερμανίας έχει επιδειχθεί με αντίτιμο τη σκληρή δημοσιονομική πειθαρχία» μας εξηγεί οικονομικός παράγοντας στη χώρα μας, που παρακολουθούσε στενά τα προγράμματα διάσωσης από το 2010 έως και το 2018, κι επιθυμεί να διατηρηθεί η ανωνυμία του.

Ανατρέχοντας στο ιστορικό των προγραμμάτων διάσωσης της Ελλάδας από το 2010 έως και το 2018, ο ειδήμων συνομιλητής μας εστιάζει φυσικά στο 2015, οπότε στα μάτια της Γερμανίας η Ελλάδα παρεξέκλινε εντελώς της πορείας που είχε συμφωνήσει να ακολουθήσει, κι έτσι «η στάση της γερμανικής κυβέρνησης έλαβε χαρακτήρα απειλητικό και εν τέλει θα έλεγε κανείς τιμωρητικό, αρχικά με την εμφάνιση του σχεδίου Σόιμπλε για έξοδο της Ελλάδας από την Ευρωζώνη, και εν συνεχεία με το αντίτιμο για τη συμφωνία της Γερμανίας για διάσωση της Ελλάδας, το οποίο περιελάμβανε τα υψηλά δημοσιονομικά πλεονάσματα και συνεπαγόμενα σκληρά μέτρα φορολογίας και περικοπών που προβλέπονταν στο τρίτο πακέτο διάσωσης».

«Κλειδί» αλλά και «βαρίδι» στη διαδικασία της διάσωσης στάθηκε το γεγονός ότι η γερμανική κυβέρνηση, ακόμα και μετά τη σημαντική πρόοδο της Ελλάδας στα πεδία της δημοσιονομικής προσαρμογής και των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων και την έξοδο της χώρας από τα μνημόνια, «συνέχισε να αντιτάσσεται σθεναρά σε μία γενναία ελάφρυνση του ελληνικού χρέους, την ανάγκη της οποίας υποστήριζε για λόγους βιωσιμότητας ακόμα και το ΔΝΤ».

«Αν και το 2018 η Γερμανία έδωσε τη συγκατάθεσή της για την παραχώρηση ορισμένων ήπιων μέτρων ελάφρυνσης του χρέους της Ελλάδας, υπό τη μορφή επιμήκυνσης ορισμένων δανείων και κάποιας μείωσης στα επιτόκια, τα ανταλλάγματα για τη σχετική συμφωνία περιλάμβαναν και πάλι δρακόντειους όρους για τη συνέχιση των μεταρρυθμίσεων και τα πρωτογενή πλεονάσματα» επισημαίνει ο οικονομολόγος και οικονομικός παράγοντας.

«Η Μέρκελ δεν επιθυμούσε την έξοδο της Ελλάδας από την Ευρωζώνη»

H δημοσιογράφος Φαίη Καραβίτη θεωρεί ασφαλή την εκτίμηση ότι η Γερμανίδα Καγκελάριος «δεν επιθυμούσε ποτέ την έξοδο της Ελλάδας από την Ευρωζώνη. Εξίσου βέβαιο θα πρέπει να θεωρείται, επισημαίνει, και το ότι «αν είχε στηρίξει με άλλο τρόπο τη διάσωση της χώρας μας το 2010, η εξέλιξη θα ήταν διαφορετική. Τότε όμως, όπως συμβαίνει συχνά, ως ηγέτης προέταξε το εσωπολιτικό συμφέρον της, καθώς είχε να αντιμετωπίσει κρίσιμες εκλογές σε κρατίδια».

Έτσι προτίμησε να ακολουθήσει την συμβουλή του Βόλφγκανγκ Σόιμπλε - που φοβόταν ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα δεχόταν πολιτική επιρροή και δεν θα μπορούσε να φερθεί αντικειμενικά- και παρέπεμψε την τότε ελληνική κυβέρνηση στο ΔΝΤ, «σε μια προσπάθεια να αποσείσει και τις ευθύνες ενδεχόμενης αποτυχίας, για την οποία θα έπρεπε να απολογηθεί στους συμπατριώτες της».

Κομβικό για την ερμηνεία των πολιτικών της Γερμανίδας Καγκελαρίου η έμπειρη δημοσιογράφος χαρακτηρίζει τον τρόπο που αναπτύχθηκε η ευρωπαϊκή ιδέα στον τρόπο σκέψης της. «Αναπτύχθηκε σιγά σιγά – σε αντίθεση με τον μέντορά της, Χέλμουτ Κολ, που υπήρξε ένας από τους οραματιστές της ενωμένης Ευρώπης. Τον ρόλο άλλωστε της ηγετικής δύναμης στην Ευρώπη δεν πιστεύω ότι η ίδια η κυρία Μέρκελ τον διεκδίκησε συνειδητά – τουλάχιστον όχι πριν από το 2010» υπογραμμίζει. «Το μέγεθος ωστόσο της Γερμανίας και η δύναμή της δεν άφηναν πολλά περιθώρια».

Μετά από μια περίοδο εσωστρέφειας (μετά την Επανένωση), η Γερμανία σταδιακά ανέπτυξε μια εξωστρέφεια, εκδηλώνοντας, χωρίς τα ταμπού του παρελθόντος, πλέον ενεργό ενδιαφέρον για κάθε διεθνή κρίση, συνεχίζει η κυρία Καραβίτη. «Αυτό είναι η πολιτική "κληρονομιά" της Καγκελαρίου Μέρκελ. Στο εξής δεν νομίζω ότι θα υπάρχει διεθνής κρίση στη οποία δεν θα εκδηλώνει ενεργό ενδιαφέρον η Γερμανία. Μένει να δούμε αφενός αν η χώρα είναι πράγματι έτοιμη για κάτι τέτοιο, και αφετέρου ποια κουλτούρα φέρνει ως ισχυρός παράγων».

ΔΕΙΤΕ (ΕΔΩ) ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ!


Σου άρεσε το άρθρο που μόλις διάβασες;


Εάν ναι βοήθησε μας με το να το κοινοποιήσεις στους φίλους σου.

Σε μια εποχή που το μυαλό μας δέχεται βροχή γκρίζων και ίσως μαύρων ειδήσεων Ο ΠΑΡΛΑΠΙΠΑΣ είναι ΜΙΑ ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΗ ΙΣΤΟΣΕΛΙΔΑ με χιλιάδες άρθρα ενδιαφέροντα, χρήσιμα ΓΙΑ ΟΛΟΥΣ προς ανάγνωση και ενημέρωση. Κάνοντας απλώς ένα κλικ διαβάζεις κάποιο ΝΕΟ και ενδιαφέρον ΑΡΘΡΟ χωρίς να κατευθύνεσαι σε ένα λαβύρινθο παραθύρων! Απλά δοκιμάστε μας και σίγουρα θα γίνουμε καθημερινή σας συνήθεια και η ευχάριστη ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΗ παρέα σας!


Δεν υπάρχουν σχόλια:

.

.

Δημοφιλείς αναρτήσεις