Πρόβλημα με τα Rafale! / Παρά τη σχεδίασή τους για ευελιξία και αξιοπιστία σε διάφορες συνθήκες μάχης, παρουσιάζουν αρκετές ελλείψεις που θέτουν σε κίνδυνο την αποτελεσματικότητά τους σε υψηλής έντασης επιχειρήσεις

 Ένα πρόσφατο άρθρο που δημοσιεύτηκε από την γαλλική εφημερίδα L’Opinion, το οποίο παραθέτει μια μελέτη από το Institut français des relations internationales (IFRI), έχει προκαλέσει έντονη συζήτηση και διαμάχη γύρω από τη δυνατότητα των γαλλικών μαχητικών αεροσκαφών και την αμυντική στρατηγική τόσο της Γαλλίας όσο και της Ελλάδας. Σύμφωνα με τη μελέτη, σε ένα σενάριο αεροπορικής μάχης, ο γαλλικός στόλος μαχητικών φαίνεται να μπορεί να διατηρήσει επιχειρησιακή δραστηριότητα μόνο για τρεις ημέρες. Εντυπωσιακό είναι το συμπέρασμα ότι τα γαλλικά μαχητικά δεν έχουν τη δυνατότητα να ενσωματωθούν πλήρως με άλλα αεροσκάφη, εκτός από το ρόλο του «υποστηρικτικού».

Τα γαλλικά μαχητικά, όπως τα Rafale και Mirage 2000, θεωρούνται λύσεις τέταρτης ή 4,5ης γενιάς. Παρά τη σχεδίασή τους για ευελιξία και αξιοπιστία σε διάφορες συνθήκες μάχης, παρουσιάζουν αρκετές ελλείψεις που θέτουν σε κίνδυνο την αποτελεσματικότητά τους σε υψηλής έντασης επιχειρήσεις. Αυτή η ανάλυση δημιουργεί αμφιβολίες για την αγορά των Rafale από την ελληνική κυβέρνηση, η οποία τα διαφήμισε ως μέρος του εξοπλιστικού προγράμματος και ως βασικό παράγοντα υπεροχής στον αέρα έναντι της Τουρκίας. Η προοπτική ενός στόλου μαχητικών που δεν μπορεί να αντεπεξέλθει σε συνθήκες μάχης για περισσότερο από τρεις ημέρες δημιουργεί αμφισβήτηση γύρω από την αξία αυτής της επένδυσης και ανατρέπει τους μύθους περί αεροπορικής υπεροχής.

Το συμπέρασμα της μελέτης ότι τα γαλλικά μαχητικά δεν μπορούν να αντέξουν στον αέρα για παρατεταμένο χρονικό διάστημα υπό συνθήκες αεροπορικής μάχης λειτουργεί ως ένα σοβαρό προειδοποιητικό μήνυμα για την εθνική αμυντική στρατηγική, όχι μόνο της Γαλλίας, αλλά και της Ελλάδας. Ειδικότερα, η έκθεση τονίζει πως εάν η Γαλλία, και κατ’ επέκταση η Ελλάδα, αναγκαστεί να επιχειρήσει σε συνεργασία με συμμάχους που διαθέτουν αεροσκάφη αιχμής, το τεχνολογικό χάσμα θα μπορούσε να μετατραπεί σε στρατηγικό μειονέκτημα, καθώς τα γαλλικά μαχητικά θα είχαν δυσκολία να ανταγωνιστούν σε επίπεδο αποτελεσματικότητας και επιχειρησιακής αυτονομίας.

Σε μια εποχή όπου η αεροπορική υπεροχή είναι κρίσιμη για την επιτυχία οποιασδήποτε στρατιωτικής επιχείρησης, η ανάγκη για την αναβάθμιση της τεχνολογίας καθίσταται επιτακτική. Οι στρατηγικοί αναλυτές και οι εμπειρογνώμονες στον τομέα της άμυνας επισημαίνουν ότι για να αποκατασταθεί μια ανταγωνιστική ισορροπία, απαιτούνται στοχευμένες επενδύσεις και η ανάπτυξη νέων πλατφορμών, όπως το πρόγραμμα FCAS (Future Combat Air System) της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Μόνο μέσω μιας εκτεταμένης και δομικής αναβάθμισης του στόλου θα μπορούσε να εξασφαλιστεί η ανθεκτικότητα της γαλλικής Πολεμικής Αεροπορίας σε σενάρια υψηλής έντασης.

Η ανάλυση αυτή συνιστά επίσης προειδοποίηση για τη γαλλική αεράμυνα. Το τεχνολογικό χάσμα μεταξύ των σημερινών γαλλικών μαχητικών και των πέμπτης γενιάς αεροσκαφών των συμμάχων αναδεικνύει την ανάγκη για ταχεία ανανέωση και εκσυγχρονισμό. Η καθυστέρηση σε αυτόν τον τομέα μπορεί να έχει σοβαρές συνέπειες για τη διάρκεια και την αποτελεσματικότητα των πολεμικών επιχειρήσεων.

Σε παγκόσμιο επίπεδο, όπου η αεροπορική υπεροχή καθίσταται ολοένα και πιο αποφασιστική για την ασφάλεια και την επιτυχία, η ανάγκη για τεχνολογική αναβάθμιση είναι επιτακτική προκειμένου να διατηρηθεί η στρατηγική θέση ενός κράτους και να διασφαλιστεί η εθνική του ασφάλεια. Παράλληλα, η διεθνής συνεργασία και οι στρατιωτικές συμμαχίες είναι απαραίτητες για την ενίσχυση της συλλογικής ασφάλειας. Ωστόσο, όπως τονίζουν οι συγγραφείς της μελέτης, υπάρχει ένας τακτικός κίνδυνος: στις κοινές επιχειρήσεις, η παρουσία αεροσκαφών τελευταίας τεχνολογίας από συμμάχους μπορεί να φέρει στην επιφάνεια τα περιορισμένα χαρακτηριστικά του γαλλικού στόλου.

Η πιθανότητα τα παραδοσιακά γαλλικά μαχητικά να μην είναι σε θέση να ανταγωνιστούν αποτελεσματικά σε σενάρια υψηλής τεχνολογίας εγείρει σημαντικά ερωτήματα σχετικά με την ικανότητά τους να ολοκληρώσουν σύνθετες επιχειρησιακές αποστολές και, τελικά, την επιχειρησιακή αυτονομία των γαλλικών αεροσκαφών. Στην περίπτωση της Ελλάδας, ο εκσυγχρονισμός φαίνεται να είναι δύσκολος και σχεδόν ανέφικτος, παρά το μεγάλο χρηματικό κόστος που έχει καταβληθεί για την απόκτηση των Rafale και την προώθηση του εξοπλιστικού προγράμματος.

Η συζήτηση που άνοιξε πρόσφατα στη Γαλλία για την αποδοτικότητα των Rafale αποδεικνύει ότι η υπόθεση παραμένει ανοιχτή και το θέμα της επένδυσης σε αεροσκάφη τέταρτης και 4,5ης γενιάς παραμένει αμφιλεγόμενο, ιδιαίτερα αν συνυπολογιστεί η τεχνολογική εξέλιξη και οι ανάγκες ενός σύγχρονου πολέμου.