Σούπερ Μάρκετ: Εφιάλτης οι Τιμές για τα Νοικοκυριά

 Του Φώτη Αλεξόπουλου

Οικονομολόγου – Μέλος του ΙΝΚΑ / Γενικής Ομοσπονδίας Καταναλωτών Ελλάδος

Οι καταναλωτές μιλούν ξεκάθαρα: οι τιμές στα σούπερ μάρκετ ανεβαίνουν συνεχώς. Κάθε τέσσερις ή πέντε μέρες που

επισκέπτονται το κατάστημα για τις βασικές ανάγκες του νοικοκυριού, διαπιστώνουν νέες αυξήσεις , μικρές μεν, αλλά σταθερές. Και πάντα προς τα πάνω.

Η εβδομαδιαία επίσκεψη για ψώνια έχει μετατραπεί σε άσκηση ψυχραιμίας. Ο πολίτης με το ίδιο καλάθι προϊόντων πληρώνει κάθε φορά λίγο παραπάνω, βλέποντας το πορτοφόλι του να αδειάζει πιο γρήγορα χωρίς να έχει αλλάξει τίποτα στις ανάγκες του.

Οι αυξήσεις που “δεν φαίνονται”

Οι ανατιμήσεις των λίγων λεπτών περνούν συχνά απαρατήρητες. Όμως στο ταμείο, το αποτέλεσμα είναι εντυπωσιακό: ένα καλάθι που κόστιζε 70-80 ευρώ πριν δύο χρόνια, σήμερα φτάνει ή ξεπερνά τα 100 ευρώ. Οι ποσότητες ίδιες, οι τιμές διαφορετικές.

Πρόκειται για μια «σιωπηλή» ακρίβεια που δεν φαίνεται στην πρώτη ματιά αλλά αποτυπώνεται καθαρά στους οικογενειακούς λογαριασμούς. Και όσο η κατάσταση συνεχίζεται, η καθημερινότητα των πολιτών γίνεται όλο και πιο δύσκολη.

Οι δικαιολογίες και η πραγματικότητα

Οι αλυσίδες σούπερ μάρκετ αποδίδουν τις αυξήσεις στο αυξημένο κόστος ενέργειας, μεταφορών και πρώτων υλών. Ωστόσο, ο πληθωρισμός στα βασικά είδη διατροφής εξακολουθεί να κινείται σε διπλάσια επίπεδα από τον γενικό δείκτη.

Η υπερσυγκέντρωση της αγοράς σε λίγες μεγάλες αλυσίδες δημιουργεί μια ασύμμετρη κατάσταση. Οι μικροί λιανέμποροι ακολουθούν αναγκαστικά τις τιμές των μεγάλων, χωρίς τη δυνατότητα ουσιαστικών προσφορών. Έτσι, η αγορά δεν αυτορρυθμίζεται και κινείται ομοιόμορφα προς τα πάνω.

Ο πολίτης στο περιθώριο

«Πάω κάθε πέντε μέρες στο σούπερ μάρκετ και βλέπω άλλη τιμή στο ίδιο προϊόν», λένε οι πολίτες. Πολλοί περιορίζουν τις αγορές τους, στρέφονται σε φθηνότερα προϊόντα ή μειώνουν την ποιότητα της διατροφής τους. Είναι το επόμενο στάδιο της ακρίβειας: η υποβάθμιση του επιπέδου ζωής.

Αναγκαία η παρέμβαση

Η Πολιτεία έχει θεσπίσει μέτρα όπως το «καλάθι του νοικοκυριού», αλλά η πραγματικότητα στα ράφια δείχνει ότι δεν επαρκούν. Χρειάζεται πραγματικός έλεγχος, διαφάνεια στη διαμόρφωση των τιμών και ενίσχυση των μηχανισμών προστασίας του καταναλωτή.

Οι οργανώσεις καταναλωτών, όπως το ΙΝΚΑ, έχουν καθοριστικό ρόλο. Όχι μόνο στην ενημέρωση του κοινού, αλλά και στη διεκδίκηση θεσμικών αλλαγών που θα αποκαταστήσουν την ισορροπία ανάμεσα στις αλυσίδες και τον πολίτη.

Η ακρίβεια στα σούπερ μάρκετ δεν είναι απλώς οικονομικό φαινόμενο. Είναι κοινωνική πληγή που βαθαίνει μέρα με τη μέρα.

Η Πολιτεία δεν μπορεί να παραμένει θεατής. Οφείλει να γίνει ρυθμιστής και προστάτης, πριν η καθημερινότητα των πολιτών μετατραπεί οριστικά σε οικονομικό εφιάλτη.