Δευτέρα 7 Ιουνίου 2021

Παιδική παραβατικότητα: Τι φταίει και τα παιδιά «γλιστρούν» στην παρανομία

 Τα αίτια και τις συνθήκες υπό τις οποίες οι ανήλικοι οδηγούνται στην παραβατικότητα «φωτίζει» με συνέντευξη της στα Dnews, η Αγγελική Καρδάρα, διδάκτορας του Τμήματος Επικοινωνίας του πανεπιστημίου Αθηνών και επιστημονική συνεργάτης του Κέντρου Μελέτης του Εγκλήματος (ΚΕΜΕ).

Ειρήνη Μιλή

Σύμφωνα με την κ. Καρδαρά, ως αφετηρίες της αξιόποινης συμπεριφοράς των εφήβων προσδιορίζονται, το ασταθές οικογενειακό περιβάλλον,

η πλημμελής εκπαίδευση, η αδιαφορία των γονέων, η εκτεταμένη και αλόγιστη χρήση του διαδικτύου και η κοινωνική απομόνωση που σε κάποιες μορφές της οδηγεί στην ομαδοποίηση νεαρών με την ίδια συμπεριφορά.

Η παραβατικότητα και ταυτόχρονα η θυματοποίηση της συγκεκριμένης ηλικιακής ομάδας αναλύεται καταλεπτώς και στο υπό έκδοση 6ο κατά σειρά βιβλίο της («Νέοι παγιδευμένοι στα παιχνίδια της βίας: Εγκλήματα με δράστες και θύματα νέους», εκδ. Παπαζήση) το οποίο έχει διττή στόχευση:


α) να αποτελέσει εγχειρίδιο για όσους εξετάζουν το έγκλημα, επιστημονικά, εγκληματικά ή κοινωνικά και

β) να ενημερώσει το ευρύ κοινό για τα συναφή ζητήματα και τους τρόπους αντιμετώπισης τους.


Επίσης στο, πού προλογίζεται από τον καθηγητή Νέστορα Κουράκη και το επίμετρο του υπογράφεται από τον δικηγόρο Διονύση Χιόνη, ο αναγνώστης θα βρει τους νομικούς και εγκληματολογικούς όρους όπως και μελέτες και παρουσιάσεις για την εγχώρια και διεθνή κατάσταση αναφορικά με την παραβατικότητα των ανηλίκων.


Αναλυτικά τα όσα ανέφερε η κα Καρδαρά:

-Πώς σκιαγραφείτε το προφίλ των ανήλικων παραβατών στη χώρα μας και ποια στοιχεία προβληματίζουν την επιστημονική κοινότητα;

Το προφίλ των ανήλικων παραβατών στη χώρα μας σκιαγραφείται ως εξής: στη συντριπτική τους πλειονότητα πρόκειται για αγόρια, ηλικίας κυρίως 14 έως 18 ετών, τα οποία σε μεγάλο ποσοστό προέρχονται από χαμηλά κοινωνικοοικονομικά στρώματα. Ωστόσο, στο γενικό προφίλ των ανήλικων παραβατών, υπάρχουν και κάποιες περιπτώσεις ανήλικων που το αναιρούν, προερχόμενοι από μεσαία και ανώτερα κοινωνικοοικονομικά στρώματα, από οικογένειες με καλό εκπαιδευτικό υπόβαθρο κ.λπ., που μπορεί να φτάσουν στις Υπηρεσίες Ανηλίκων κατηγορούμενοι για κλοπές, χρήση ναρκωτικών, φθορά ξένης ιδιοκτησίας, ή ακόμα για ληστεία ή και βιασμό.

Συχνά διαπιστώνεται δυσλειτουργία στο οικογενειακό περιβάλλον των ανήλικων παραβατών. Οι δυσλειτουργίες μπορεί να είναι ορατές αλλά και μη ορατές. Ένα πολύ σημαντικό στοιχείο που συνθέτει επίσης το προφίλ των ανήλικων παραβατών αφορά τη σχέση τους με το σχολείο, η οποία δυστυχώς παρουσιάζει πολλά προβλήματα. Η πλειοψηφία των ανήλικων παραβατών φέρεται να έχει ολοκληρώσει με χαμηλές επιδόσεις τη βασική εκπαίδευση. Ωστόσο, μεγάλο είναι και το ποσοστό εκείνων που την έχουν διακόψει προτού την ολοκληρώσουν, στοιχείο που πρέπει να μας προβληματίζει εντόνως.


Ένας αξιοσημείωτος αριθμός ανήλικων εμφανίζει εμπλοκή με εξαρτησιογόνες ουσίες, άρα τα εξειδικευμένα, θεραπευτικά προγράμματα για τους εφήβους είναι πολύ σημαντικά. Σε κάποιο ποσοστό οι ανήλικοι παραβάτες εκδηλώνουν συναισθηματικές διαταραχές, διαταραχές διαγωγής ή προβλήματα ψυχικής υγείας. Ένα, επίσης, κοινό χαρακτηριστικό των ανήλικων που εκδηλώνουν παραβατικότητα είναι η έλλειψη στόχων, κινήτρων και προσδοκιών για προσωπική, εκπαιδευτική ή επαγγελματική ανέλιξη, επομένως και εδώ πρέπει να εξετάσουμε πώς οι ανήλικοι/οι ανήλικες θα ενισχυθούν, θα πιστέψουν στον εαυτό τους και στις δυνάμεις τους, θα νιώσουν ότι αξίζουν και θα θέσουν τους προσωπικούς τους στόχους.


Τα στοιχεία που προβληματίζουν την επιστημονική κοινότητα, όπως καταγράφονται στο υπό έκδοση βιβλίο μου, είναι η όξυνση της βίας από ανήλικους και νέους, ειδικά σε συγκεκριμένα αδικήματα, η εξάπλωση της βίας στα κορίτσια και γενικότερα η βία των νέων οργανωμένων σε ομάδες, τόσο εναντίον προσώπων όσο και θεσμών. Προσωπικά με προβληματίζει αυτή την περίοδο το γεγονός ότι τόσο ο οικογενειακός όσο και ο κοινωνικός ιστός υφίστανται νέους, ισχυρούς, τριγμούς ως συνέπεια της σφοδρής υγειονομικής κρίσης. Αυτοί οι κλυδωνισμοί επιδρούν με άμεσο και έμμεσο τρόπο στην ανηλικότητα και γι’ αυτό τονίζω ότι, ειδικά αυτή την περίοδο, το βλέμμα μας πρέπει να είναι στραμμένο στην ανηλικότητα. Να αφουγκραστούμε τις ανάγκες, τους προβληματισμούς και τις αγωνίες τους.


Να τους δώσουμε δημιουργικά διέξοδα, να είμαστε ουσιαστικά δίπλα τους. Η Πολιτεία, με τους αρμόδιους φορείς της, είναι αναγκαίο να επενδύσει στην παιδεία, στην κοινωνική μέριμνα και πρόνοια και γενικότερα στην ενίσχυση της ανηλικότητας και νεότητας, γιατί το θετικό στοιχείο που προκύπτει από τις έρευνες για τους ανήλικους και τους νέους είναι ότι έχουμε περιθώρια να προλάβουμε αποκλίνουσες και παραβατικές συμπεριφορές, εάν ενισχύσουμε την πρόληψη. Δύοβασικά πορίσματα που έχουν προκύψει από πολλές επιστημονικές μελέτες και στα οποία αξίζει να αναφερθούμε είναι τα εξής:


Πρώτον, ότι οι διαπιστούμενες πράξεις της παραβατικότητας ανηλίκων εμφανίζουν αξιοσημείωτη έξαρση στην ακμή της εφηβείας (περί τα 14 – 16 έτη), στη συνέχεια όμως σημειώνουν κατά κανόνα εντυπωσιακή ύφεση, λαμβάνοντας περιστασιακό χαρακτήρα και δεύτερον,ότι οι σοβαρού χαρακτήρα διαπιστούμενες πράξεις παραβατικότητας ανηλίκων διαπράττονται κατά το μεγαλύτερο μέρος τους από ένα συγκριτικά ολιγάριθμο ποσοστό νεαρών ατόμων, που συνήθως προέρχονται από οικογένειες που χαρακτηρίζονται «δυσλειτουργικές».


Μάλιστα, η ύφεση αυτή είναι στους αρχάριους δράστες τόσο μεγαλύτερη, όσο μικρότερη είναι η αντιμετώπιση από την Πολιτεία των αξιόποινων πράξεών τους με τρόπο στιγματιστικό για την τιμή και την προσωπικότητά τους. 


-Σε ποιες παραβατικές πράξεις εμπλέκονται οι ανήλικοι παραβάτες;

Διαχρονικά, στην παραβατικότητα ανηλίκων, εφηβικής κατά κύριο λόγο ηλικίας, περιλαμβάνονται τρεις μεγάλες κατηγορίες αδικημάτων που είναι οι εξής:


§ Σωματικές βλάβες.


§ Εγκλήματα κατά της ιδιοκτησίας (κυρίως κλοπές).


§ Παραβάσεις ειδικών ποινικών νόμων.


Πιο συγκεκριμένα, οι υποθέσεις που απασχολούν τα Δικαστήρια Ανηλίκων, στη χώρα μας, μπορούμε να πούμε ότι χωρίζονται σχηματικά σε πλημμεληματικές και κακουργηματικές πράξεις, οι οποίες προβλέπονται στον Ποινικό Κώδικα ή σε Ειδικούς Ποινικούς Νόμους.


Την πρώτη θέση ανάμεσα στα αδικήματα που διαπράττουν οι ανήλικοι κατέχουν οι κλοπές και οι παραβάσεις του Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας, ενώ ακολουθούν οι σωματικές βλάβες, οι παραβάσεις της νομοθεσίας περί ναρκωτικών (πλημμεληματικού χαρακτήρα), καθώς και της νομοθεσίας περί αλλοδαπών. Έπονται οι ληστείες, οι βιασμοί και οι ανθρωποκτονίες από πρόθεση, στις οποίες εντοπίζεται πολύ μικρή συμμετοχή ανηλίκων.


Ουσιαστικές αρχές που διέπουν το ποινικό δίκαιο των ανηλίκων είναι οι αρχές της επικουρικότητας και της αναλογικότητας, με στόχο την επιλογή του κατάλληλου, σκόπιμου και πρόσφορου μέτρου που οδηγεί στην εξατομικευμένη μεταχείριση του ανήλικου, τη διαπαιδαγώγησή του και την αποτροπή της υποτροπής του.


Να τονίσουμε τέλος πως, παρά το γεγονός ότι η έκταση της ένδικης νεανικής παραβατικότητας στην Ελλάδα φαίνεται ότι κινείται στο πλαίσιο της χαμηλής και μεσαίας βαρύτητας, προκαλούν ανησυχία τρία κυρίως σοβαρά στοιχεία:


Πρώτον, ότι αυξάνονται τα αδικήματα βίας, δεύτερον ότι μειώνεται το όριο ηλικίας κατά το οποίο ξεκινά η εμπλοκή των ανήλικων με τον ποινικό νόμο και τρίτον ότι στον πυρήνα των οικογενειών των ανηλίκων παραβατών συναντώνται πολλαπλά και πολύ σοβαρά προβλήματα -κοινωνικά, οικονομικά, ψυχικής υγείας, χρήσης ουσιών, κατάχρησης αλκοόλ, σύγκρουσης των ίδιων των γονέων με τον ποινικό νόμο, εγκλεισμός ενός ή και των δύο γονέων στη φυλακή, αλλά και μη ορατές δυσλειτουργίες που μπορούν να συνοψιστούν στην ελλιπή έως και παντελή έλλειψη επικοινωνίας γονέων-παιδιών.


-Πώς τιμωρούνται οι ανήλικοι παραβάτες στη χώρα μας;

Οι ανήλικοι υποβάλλονται σε αναμορφωτικά ή θεραπευτικά μέτρα ή σε περιορισμό σε ειδικό κατάστημα κράτησης νέων. Ειδικότερα, τo άρθρο 122 του ΠΚ (Νόμος 4619/2019) ορίζει τα αναμορφωτικά μέτρα για τον ανήλικο παραβάτη ως ακολούθως:


α) η επίπληξη του ανηλίκου,

β) η ανάθεση της υπεύθυνης επιμέλειας του ανηλίκου στους γονείς ή στους επιτρόπους του,

γ) η ανάθεση της υπεύθυνης επιμέλειας του ανηλίκου σε ανάδοχη οικογένεια,

δ) η ανάθεση της επιμέλειας του ανηλίκου σε προστατευτικές εταιρείες ή σε ιδρύματα ανηλίκων ή σε επιμελητές ανηλίκων,

ε) η συνδιαλλαγή μεταξύ ανήλικου δράστη και θύματος για έκφραση συγγνώμης και εν γένει για εξώδικη διευθέτηση των συνεπειών της πράξης,

στ) η αποζημίωση του θύματος ή η κατ’ άλλον τρόπο άρση ή μείωση των συνεπειών της πράξης από τον ανήλικο,

ζ) η παρακολούθηση κοινωνικών και ψυχολογικών προγραμμάτων σε κρατικούς, δημοτικούς, κοινοτικούς ή ιδιωτικούς φορείς,

η) η φοίτηση σε σχολές επαγγελματικής ή άλλης εκπαίδευσης ή κατάρτισης,

θ) η παρακολούθηση ειδικών προγραμμάτων κυκλοφοριακής αγωγής,

ι) η παροχή κοινωφελούς εργασίας,

ια) η ανάθεση της επιμέλειας και επιτήρησης του ανηλίκου σε προστατευτικές εταιρείες ή σε επιμελητές ανηλίκων

ιβ) η τοποθέτηση σε κατάλληλο κρατικό, δημοτικό, κοινοτικό ή ιδιωτικό ίδρυμα αγωγής.


Να σημειωθεί εδώ ότι το άρθρο 123 του ΠΚ ορίζει θεραπευτικά μέτρα, αν η κατάσταση του ανηλίκου απαιτεί ιδιαίτερη μεταχείριση, ιδίως αν πάσχει από ψυχική ασθένεια ή τελεί σε νοσηρή διατάραξη των πνευματικών του λειτουργιών ή από οργανική νόσο ή κατάσταση που του δημιουργεί σοβαρή σωματική δυσλειτουργία ή του έχει γίνει έξη η χρήση οινοπνευματωδών ποτών ή ναρκωτικών ουσιών και δεν μπορεί να την αποβάλει με τις δικές του δυνάμεις ή εμφανίζει ανώμαλη καθυστέρηση στην πνευματική και την ηθική του ανάπτυξη.


Ασφαλώς, τα θεραπευτικά μέτρα, όπως ορίζει ο ΠΚ, διατάσσονται ύστερα από προηγούμενη διάγνωση και γνωμοδότηση από εξειδικευμένη ομάδα ιατρών, ψυχολόγων και κοινωνικών λειτουργών, οι οποίοι κατά περίπτωση υπάγονται σε Μονάδα του Υπουργείου Δικαιοσύνης ή σε ιατρικά κέντρα υγείας ή κρατικά νοσηλευτικά ιδρύματα (βλ. άρθρο 123 ΠΚ «Θεραπευτικά μέτρα»). Το άρθρο 124 ορίζει τη μεταβολή ή άρση μέτρων.


Συγκεκριμένα, ορίζει ότι το δικαστήριο που δίκασε μπορεί οποτεδήποτε να αντικαταστήσει τα αναμορφωτικά μέτρα που επέβαλε με άλλα, αν το κρίνει αναγκαίο. Αν τα μέτρα εκπλήρωσαν τον σκοπό τους, τα αίρει (βλ. άρθρο 124 ΠΚ «Μεταβολή ή άρση μέτρων»).


Πολύ σημαντικά και τα άρθρα 126 και 127, για την ποινική μεταχείριση των ανηλίκων και για τον περιορισμό σε ειδικό κατάστημα κράτησης νέων.


Στο άρθρο 126 ορίζονται τα εξής:


1. Η αξιόποινη πράξη που τελέστηκε από ανήλικο δώδεκα έως δεκαπέντε ετών δεν καταλογίζεται σε αυτόν. Το δικαστήριο μπορεί να του επιβάλει αναμορφωτικά ή θεραπευτικά μέτρα.


2. Σε ανήλικο που τέλεσε αξιόποινη πράξη και έχει συμπληρώσει το δέκατο πέμπτο έτος της ηλικίας του επιβάλλονται επίσης αναμορφωτικά ή θεραπευτικά μέτρα, εκτός αν κρίνεται αναγκαίο να επιβληθεί περιορισμός σε ειδικό κατάστημα κράτησης νέων κατά το επόμενο άρθρο.


Περιορισμός σε ειδικό κατάστημα κράτησης νέων επιβάλλεται, σύμφωνα με το άρθρο 127ΠΚ, μόνο σε ανηλίκους που έχουν συμπληρώσει το δέκατο πέμπτο έτος της ηλικίας τους, εφόσον η πράξη τους, αν την τελούσε ενήλικος θα ήταν κακούργημα και εμπεριέχει στοιχεία βίας ή στρέφεται κατά της ζωής ή της σωματικής ακεραιότητας.


Η απόφαση πρέπει να περιέχει ειδική και εμπεριστατωμένη αιτιολογία, από την οποία να προκύπτει γιατί τα αναμορφωτικά ή θεραπευτικά μέτρα δεν κρίνονται στη συγκεκριμένη περίπτωση επαρκή ενόψει των ιδιαίτερων συνθηκών τέλεσης της πράξης και της προσωπικότητας του ανηλίκου. Στην απόφαση ορίζεται επακριβώς ο χρόνος παραμονής του ανηλίκου στο κατάστημα αυτό.


-Κατά ποσό σχετίζεται το οικογενειακό υπόβαθρο ή ακόμα και της περιοχής όπου μένει ένα παιδί – έφηβος με την εμπλοκή του σε παραβατική δράση και με την πιθανή ένταξή του σε νεανικές συμμορίες;

Το τι μπορεί να οδηγήσει έναν ανήλικο/μία ανήλικη σε παραβατική δράση είναι, αναμφίβολα, ένα πολυσύνθετο και πολυπαραγοντικό ζήτημα. Ο ρόλος της οικογένειας, του σχολείου, της τοπικής κοινωνίας, είναι σαφώς πολύ σημαντικός.


Οι σοβαρές δυσλειτουργίες σε μία οικογένεια, οι οποίες μπορεί να είναι όπως εξαρχής τονίσαμε ορατές αλλά και μη ορατές, διαδραματίζουν τον δικό τους αρνητικό ρόλο. Όταν σε μία οικογένεια βιώνεται η σύγκρουση σε τακτική βάσηκαι υιοθετούνται από τον έναν ή και τους δύο γονείς κακοποιητικές συμπεριφορές σε βάρος των ανήλικων, μπορούμε να μιλήσουμε για ένα περιβάλλον με σοβαρές δυσλειτουργίες, που δύναται να οδηγήσει τον ανήλικο/την ανήλικη στην υιοθέτηση αποκλινουσών ή ακόμα και παραβατικών συμπεριφορών.


Στον πυρήνα της δυσλειτουργικής οικογένειας συναντώνται, σε πολλές περιπτώσεις, πολλαπλά προβλήματα, ενώ η στάση των γονέων απέναντι στα παιδιά αυτών των οικογενειών μπορεί είναι επιβλαβής ακόμα και καταστροφική.


Αντίστοιχα, μιλώντας για μη ορατές δυσλειτουργίες, αναφερόμαστε σε περιπτώσεις όπου οι γονείς έχουν μία ελλιπή ή ακόμα και παντελή έλλειψη επικοινωνίας με τα παιδιά τους, αδυνατούν να τους θέσουν όρια και να ασκήσουν μία ουσιαστική επίβλεψη, περνούν διφορούμενα μηνύματα με τη δική τους στάση (π.χ. υιοθετώντας μία ασυνεπή συμπεριφορά προς τα παιδιά, άλλοτε με πολύ σκληρές τιμωρίες, άλλοτε αφήνοντάς τα ανεξέλεγκτα) κ.λπ.


Συνεπώς, και σε αυτές τις περιπτώσεις το παιδί μπορεί να αναζητήσει την επικοινωνία και την υποστήριξη που του λείπει από την οικογένειά του σε ομάδες ομηλίκων, στις οποίες θέλει να νιώσει ότι «ανήκει».


Αυτό είναι ένα χαρακτηριστικό στοιχείο και των «νεανικών συμμοριών», όπου οι ανήλικοι μέσω της ένταξής τους σε αυτές, καλύπτουν συναισθηματικά κενά και νιώθουν ότι επιτέλους «ανήκουν» σε μία ομάδα που τους αποδέχεται και τους σέβεται. Η εν λόγω παράμετρος είναι εξαιρετικά κρίσιμη και πρέπει να ληφθεί σοβαρά υπ’ όψιν στο πλαίσιο της προστασίας της ανηλικότητας και ενίσχυσης της πρόληψης της νεανικής παραβατικότητας.


Σύμφωνα με ερευνητικά πορίσματα κεντρικός άξονας δράσης των «νεανικών συμμοριών» αποτελούν παραβατικές συμπεριφορές, στόχος των οποίων είναι το υλικό κέρδος και οι συγκρούσεις μεταξύ αντίπαλων ομάδων για την κυριαρχία και επικράτηση σε μία ορισμένη γεωγραφική περιοχή (γειτονία, συνοικία). Η σύνδεση των «νεανικών συμμοριών» με μία καθορισμένη γεωγραφική περιοχή είναι ιδιαίτερα έντονη και μάλιστα αυτή η σύνδεση φαίνεται, βάσει ερευνών, ότι δεν αφορά μόνο το επίπεδο δράσης της, αλλά εκτείνεται και σε επίπεδο συναισθηματικής ταύτισης και αλληλεγγύης ανάμεσα στα μέλη της.


Ολοκληρώνοντας, θα έλεγα ότι μας προβληματίζουν περιπτώσεις όπου ανήλικοι, που αντιμετωπίζουν σοβαρά προβλήματα στο οικογενειακό τους περιβάλλον, δεν βρίσκουν στήριξη ούτε στο σχολικό περιβάλλον για πολλούς λόγους, οι οποίοι μπορεί να οφείλονται στον τρόπο λειτουργίας του εκπαιδευτικού συστήματος που εστιάζει κυρίως στον «τυπικά καλό μαθητή», στη μη στελέχωση όλων των σχολείων με ψυχολόγους, στην έλλειψη ενημέρωσης της εκπαιδευτικής κοινότητας για το πώς πρέπει να χειριστεί αυτές τις καταστάσεις και πού να απευθυνθεί για τη στήριξη ανήλικων, με συνέπεια ένα μεγάλο ποσοστό αυτών των ανήλικων να εγκαταλείπει πρώιμα τις σχολικές σπουδές ή να κάνει αδικαιολόγητες απουσίες και, γενικότερα, να έχει μία πολύ αρνητική στάση προς οτιδήποτε αφορά το σχολείο και τις σχολικές δραστηριότητες.


Στο σημείο αυτό αναγκαία κρίνεται η στελέχωση των σχολείων με ψυχολόγους στους οποίους τα παιδιά θα μπορούν να εκφράσουν τα συναισθήματά τους και να ζητήσουν βοήθεια, συνεχής ενημέρωση και επιμόρφωση των εκπαιδευτικών για καίρια θέματα που αφορούν την ανηλικότητα, αγαστή συνεργασία των σχολείων με επιστημονικούς φορείς που μπορούν να συνδράμουν το έργο της εκπαιδευτικής κοινότητας σε αυτό τον τομέα και να παρέχουν ουσιαστική στήριξη στους ανήλικους που αντιμετωπίζουν μία δυσχερή κατάσταση, καθώς και ένταξη στο σχολικό πρόγραμμα μαθημάτων και δραστηριοτήτων που θα βοηθήσουν τους μαθητές και τις μαθήτριες να ενισχύσουν την αυτοπεποίθησή τους και να αναπτύξουν σημαντικές για την πορεία ζωής τους δεξιότητες.


Εξίσου σημαντικός είναι και ο ρόλος της γειτονιάς, της τοπικής κοινότητας, με τη δημιουργία για παράδειγμα κέντρων νεότητας, περισσότερων αθλητικών κέντρων κλπ. που θα φέρουν πιο κοντά τους νέους και θα τους δώσουν την ευκαιρία για «εκτόνωση» σε δημιουργικές διεξόδους. 


-Οι κοινωνικές επιρροές (παρέες), η πολύωρη χρήση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης, καθώς και των video games, κατά ποσό ενισχύουν τις βίαιες συμπεριφορές;

Ο ρόλος της παρέας είναι καθοριστικής σημασίας. Οι ανήλικοι/ανήλικες έχουν την ανάγκη να νιώθουν ότι «ανήκουν» σε μία ομάδα που τους αποδέχεται, τους καταλαβαίνει και τους δείχνει σεβασμό και για να γίνουν μέλη αυτής της ομάδας μπορεί να είναι διατεθειμένοι να κάνουν ό,τι τους ζητηθεί για να επιδείξουν τη «μαγκιά» τους ή ακόμα και για να δείξουν την «αφοσίωσή» τους στην ομάδα.


Ως προς την πολύωρη χρήση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης καθώς και των video games είναι προβληματική επίσης, γιατί αυτή η πολύωρη χρήση συνεπάγεται, πέρα από την εξοικείωση με τη βία, ότι ο ανήλικος/η ανήλικη χάνει πολύτιμο χρόνο από δημιουργικές διεξόδους, μέσω των οποίων θα μπορούσε να διευρύνει τους ορίζοντες του/της, να αποκτήσει πολύτιμη γνώση, να μάθει να διαχειρίζεται τα συναισθήματά του/της με δημιουργικούς τρόπους, αλλά και να διευρύνει τους φιλικούς κύκλους.


Ένα παιδί που «χάνεται» με τις ώρες στον διαδικτυακό κόσμο και μάλιστα η επαφή του με τη βία μέσω παιχνιδιών είναι συνεχής και πολύωρη, τελικά στερείται πολύτιμες στιγμές από τη ζωή του, από τις κοινωνικές του επαφές στον πραγματικό κόσμο, από την επαφή του με τη φύση αλλά και από πολύ σημαντικές, δημιουργικές δραστηριότητες που θα μπορούσε να εντάξει στην καθημερινότητά του και αυτό πρέπει να απασχολήσει τις οικογένειες και να μας προβληματίσει ως κοινωνικό φαινόμενο. 


-Τι πρέπει να κάνουν οι γονείς εάν το αντιληφθούν και πού να απευθυνθούν;

Οι γονείς πρέπει να κατανοήσουμε ότι οι κλυδωνισμοί που υφίστανται οι σύγχρονες κοινωνίες ασκούν ισχυρές επιδράσεις και στην ανηλικότητα. Αυτό σημαίνει ότι οι ανήλικοι έχουν ανάγκη από μία καλή επικοινωνία και ουσιαστική υποστήριξη από τους γονείς τους και τους εκπαιδευτικούς τους, σε ένα δεύτερο επίπεδο. Άρα, είναι σημαντικό γονείς και εκπαιδευτικοί να ενημερώνονται από τους αρμόδιους φορείς για όλα τα φλέγοντα ζητήματα που αφορούν την ανηλικότητα, μεταξύ των οποίων και η χρήση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης, να συζητούν με τα παιδιά τους σε καθημερινή βάση και να προσπαθούν να θεμελιώσουν, σταδιακά, μία εποικοδομητική επικοινωνία.


Η εφηβεία είναι μία δύσκολη περίοδος και γι’ αυτό θα έλεγα ότι είναι σκόπιμο οι γονείς να μην αυτο-ενοχοποιούνται εάν αδυνατούν να διαχειριστούν κάποιες καταστάσεις, αλλά να αναλάβουν τις ευθύνες τους προσπαθώντας, με πολλούς και διαφορετικούς δημιουργικούς τρόπους, να έρθουν πιο κοντά στον έφηβο/στην έφηβη (ενδεικτικά αναφέρω: προτείνοντας μία κοινή δραστηριότητα, οργανώνοντας μία εκδρομή στη φύση, «ξεκλέβοντας» λίγο χρόνο για να το περάσουν μαζί κλπ.) και αναζητώντας έγκαιρα επιστημονική βοήθεια, όπου κρίνουν αναγκαίο.


Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι οι έφηβοι όσο κι αν αντιδρούν, έχουν ανάγκη μίας ουσιαστικής επικοινωνίας και υποστήριξης από τους γονείς τους και στο τέλος της ημέρας εκτιμούν τις κινήσεις των γονιών τους που δείχνουν ενδιαφέρον και νοιάξιμο.


Η κατάσταση όμως περιπλέκεται σε περιπτώσεις όπου δεν υπάρχει ένα υποστηρικτικό οικογενειακό περιβάλλον και εδώ πρέπει να εστιάσουμε ερευνητικά το ενδιαφέρον μας, ώστε να δούμε στην πράξη πώς τελικά μπορεί να υποστηριχθεί ο έφηβος/η έφηβη που δεν έχει την υποστήριξη των γονέων. Σίγουρα ο ρόλος του σχολείου, της τοπικής κοινωνίας αλλά και της οργανωμένης Πολιτείας, μέσω της ενίσχυσης της κοινωνικής μέριμνας, είναι εξαιρετικά σημαντικός.


Τέλος, ο ρόλος των ΜΜΕ είναι καθοριστικής σημασίας ως προς την ενημέρωση, την αφύπνιση και ευαισθητοποίηση του κοινού. Οι δημοσιογράφοι, σε σταθερή βάση και όχι μόνον όταν συμβεί μία πράξη που μας προβληματίζει, είναι σκόπιμο να ενημερώνουν το ευρύ κοινό για φλέγοντα ζητήματα που αφορούν την ανηλικότητα, για φορείς στους οποίους μπορούν να απευθύνονται οι γονείς και οι ανήλικοι, αλλά και να τονίζουν τη σπουδαιότητα της πρόληψης και της ενίσχυσης της ανηλικότητας και της νεότητας.


ΔΕΙΤΕ (ΕΔΩ) ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ!


Σου άρεσε το άρθρο που μόλις διάβασες;

Εάν ναι βοήθησε μας με το να το κοινοποιήσεις στους φίλους σου.

Σε μια εποχή που το μυαλό μας δέχεται βροχή γκρίζων και ίσως μαύρων ειδήσεων Ο ΠΑΡΛΑΠΙΠΑΣ είναι ΜΙΑ ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΗ ΙΣΤΟΣΕΛΙΔΑ με χιλιάδες άρθρα ενδιαφέροντα, χρήσιμα ΓΙΑ ΟΛΟΥΣ προς ανάγνωση και ενημέρωση. Κάνοντας απλώς ένα κλικ διαβάζεις κάποιο ΝΕΟ και ενδιαφέρον ΑΡΘΡΟ χωρίς να κατευθύνεσαι σε ένα λαβύρινθο παραθύρων! Απλά δοκιμάστε μας και σίγουρα θα γίνουμε καθημερινή σας συνήθεια και η ευχάριστη ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΗ παρέα σας!


Δεν υπάρχουν σχόλια:

.

.

Δημοφιλείς αναρτήσεις