Κι όμως, δεν είναι πρώτη είδηση... - κάτω από τα πρωτοσέλιδα, ένα ύπουλο ναρκωτικό άπλωσε κρυφά τη σκοτεινή του σκιά σε ολόκληρη τη χώρα
Οι Αμερικανοί ίσως να θυμούνται το 2022 για γεγονότα όπως ο τυφώνας Ian, το μακελειό στο Γιουβάλντε και την απόφαση του Ανώτατου Δικαστηρίου σχετικά με τις αμβλώσεις. Όμως, κάτω από τα πρωτοσέλιδα, ένα ύπουλο ναρκωτικό άπλωσε κρυφά τη σκοτεινή του σκιά σε ολόκληρη τη χώρα.
Η φαιντανύλη, ένα ισχυρό συνθετικό οπιοειδές, εμφανίστηκε ως ο σιωπηλός δολοφόνος που οδήγησε στην αύξηση 44% των θανάτων από υπερβολική δόση, οι οποίοι έφθασαν τους 107.000 τους 12 μήνες έως τον Ιανουάριο του 2022 —περισσότεροι από τους θανάτους από όπλα και αυτοκινητιστικά δυστυχήματα μαζί.
Τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (CDC) στις ΗΠΑ λένε ότι η φαιντανύλη και οι χημικές αντιγραφές της προκάλεσαν περίπου τα δύο τρίτα αυτών των θανάτων -συχνά, νεαρά άτομα που νόμιζαν ότι έπαιρναν κάτι λιγότερο ισχυρό. Οι προσπάθειες για την καταστολή των ναρκωτικών στις ΗΠΑ είχαν αρχίσει να τιθασεύουν την επιδημία οπιοειδών της χώρας, καταπολεμώντας τους λεγόμενους «μύλους χαπιών», τις κλινικές που συνταγογραφούσαν παυσίπονα χωρίς επαρκές ιατρικό ιστορικό, όπως το OxyContin και το Percocet και οι οποίες ξεκίνησαν την κρίση στις αρχές της δεκαετίας του 2000.
Ωστόσο, ο εθισμός εξαιτίας της φαιντανύλης είναι ακόμα πιο θανατηφόρος και δύσκολος να ελεγχθεί, σε μεγάλο βαθμό λόγω της δραστικότητάς του ναρκωτικού, το οποίο είναι μικρό και είναι εύκολο να ταχυδρομηθεί ή να μεταφερθεί λαθραία διασυνοριακά. Η φαιντανύλη είναι 50-100 φορές ισχυρότερη από τη μορφίνη. Σύμφωνα με μια εκτίμηση, η προσφορά ενός έτους καθαρής σκόνης φαιντανύλης για την αγορά της Αμερικής θα χωρούσε στις καρότσες δύο ημιφορτηγών.
Η κρίση των οπιοειδών στις ΗΠΑ διογκώνεται εδώ και δεκαετίες, αλλά εντάθηκε κατά τη διάρκεια της πανδημίας, όταν τα lockdown και το κλείσιμο των νοσοκομείων άφησαν πολλούς σε κατάσταση απραξίας, άγχους και στρες, δηλαδή ευάλωτους στους εθισμούς.
Το φάρμακο αναπτύχθηκε για πρώτη φορά το 1959 για χρήση ως παυσίπονο για καρκινοπαθείς, που δίνονταν μέσω ένεσης ή ως έμπλαστρο. Στη δεκαετία του 2010, εμφανίστηκε όλο και περισσότερο σε χάπια και άλλες μορφές, την περίοδο της μεγάλης επιδημίας οπιοειδών των ΗΠΑ, σύμφωνα με την Υπηρεσία Δίωξης Ναρκωτικών (DEA).
Αρχικά, το φάρμακο παρήχθη στην Ινδία και την Κίνα και ταχυδρομήθηκε σε παραλήπτες σε όλη τη Βόρεια Αμερική, σύμφωνα με μια μελέτη της RAND Corporation από τον Φεβρουάριο. Από τότε, εμφανίστηκαν αυτοσχέδια εργαστήρια στο Μεξικό που λάμβαναν τις πρόδρομες χημικές ουσίες από την Ασία, τις αναμείγνυαν ή να τις συμπίεζαν σε χάπια και τις μετέφεραν λαθραία στις ΗΠΑ. Ένα κιλό φαιντανύλης που αγοράζεται για μερικές χιλιάδες δολάρια μπορεί να δώσει εκατοντάδες χιλιάδες χάπια αξίας εκατομμυρίων.
Οργανωμένοι εγκληματίες από τα καρτέλ Sinaloa και Jalisco New Generation παρήγαγαν και οι ίδιοι φαιντανύλη. Οι πρόδρομες χημικές του ουσίες είναι φθηνές και δύσκολο να εντοπιστούν, καθώς χρησιμοποιούνται συχνά για την παρασκευή βασικών προϊόντων όπως σαπούνι, φάρμακα και φυτοφάρμακα.
Το μέγεθος της φαιντανύλης διευκολύνει τη λαθραία διαμετακόμιση στα σύνορα: Oι ταχυμεταφορείς συχνά περνούν τα σύνορα από νόμιμα σημεία ελέγχου με μικρές συσκευασίες κρυμμένες στα εσώρουχά τους, λένε οι φύλακες της αμερικανικής Υπηρεσίας Τελωνείων και Προστασίας των Συνόρων (CBP).
Οι αρχές κατήσχαν πέρυσι 360 κιλά φαιντανύλης κάθε μήνα -διπλάσιο από το ποσό που κατασχέθηκε το οικονομικό έτος 2020. Σε ένα περιστατικό τον περασμένο μήνα, οι αξιωματικοί της CBP ανακάλυψαν 12 κιλά μεθαμφεταμίνη και 4,5 κιλά φαιντανύλη στο αυτοκίνητο ενός 18χρονου Αμερικανού.
Σε μια πρόσφατη επίσκεψη στα σύνορα στο Ελ Πάσο του Τέξας, αξιωματούχοι της CBP είπαν στην Daily Mail ότι οι αυξήσεις μεταναστών στα σύνορα ΗΠΑ-Μεξικού είναι συχνά ένα δόλωμα που χρησιμοποιείται για να αποσπαστεί η προσοχή των αρχών, ενώ οι διακινητές μεταφέρουν ναρκωτικά πέρα από τα σύνορα, πολλά μίλια μακριά. Τα δίκτυα διακίνησης των καρτέλ χρησιμοποιούν το διακρατικό σύστημα των ΗΠΑ για να φτάσουν σε αγορές χονδρικής στο Λος Άντζελες, στο Σαν Φρανσίσκο, στο Λας Βέγκας, στο Σικάγο, στη Νέα Υόρκη και σε άλλες πόλεις της Ανατολικής Ακτής, οπότε τη σκυτάλη αναλαμβάνουν οι έμποροι ναρκωτικών.
Η φαιντανύλη συνήθως αναμιγνύεται με ναρκωτικά όπως η ηρωίνη, η κοκαΐνη και η μεθαμφεταμίνη ή συμπιέζεται σε χάπια που μοιάζουν με άλλα συνταγογραφούμενα οπιοειδή. Στο δρόμο, το ναρκωτικό είναι γνωστό με διάφορες ονομασίες, από Apache μέχρι China Girl και Goodfellas.
Η DEA έχει προειδοποιήσει ότι η φαιντανύλη πωλείται σε πολύχρωμα χάπια και σκόνες —που μερικές φορές αναφέρονται ως «φεντανύλη ουράνιου τόξου», τα οποία διατίθενται στο εμπόριο ακόμα και μέσω των ψηφιακών κοινωνικών δικτύων σε εφήβους και νεαρούς ενήλικες. Οι χρήστες συχνά δεν έχουν ιδέα ότι παίρνουν φαιντανύλη και σε πολλές περιπτώσεις προσπαθούν ακόμη και να αποφύγουν το φθηνότερο, επικίνδυνο υποκατάστατο.
Το ποσοστό υπερδοσολογίας είναι υψηλό λόγω της δράσης της φαιντανύλης. Οι δοκιμές της DEA δείχνουν ότι τέσσερα στα δέκα χάπια που πωλούνται στις ΗΠΑ έχουν τουλάχιστον 2 mg φεντανύλης -το ισοδύναμο περίπου πέντε κόκκων αλατιού, μια δόση που θεωρείται δυνητικά θανατηφόρα. Μάλιστα, η ομοσπονδιακή υπηρεσία προειδοποιεί δημοσίως ότι «ένα χάπι μπορεί να σκοτώσει».
Ένα τέτοιο τραγικό παράδειγμα αποτελεί ο θάνατος της 19χρονης Λιλιάνα Αλφάρο, απόφοιτης λυκείου και μητέρας ενός μικρού παιδιού, από το Έιπλετον του Ουισκόνσιν. Νόμιζε ότι έπαιρνε το φάρμακο κατά του άγχους Xanax τον Δεκέμβριο του 2020. Αντίθετα, ήταν ένα χάπι φαιντανύλης το οποίο τη σκότωσε.
Το ίδιο ισχύει και για τον 19χρονο Άλεξ Γκαρσία από το Μέντφορντ του Όρεγκον, ο οποίος πήρε υπερβολική δόση φαιντανύλης τον Αύγουστο. Αυτός και οι φίλοι του είχαν στείλει μήνυμα ο ένας στον άλλο για το γεγονός ότι ανησυχούσαν μήπως αγοράσουν οτιδήποτε περιείχε το επικίνδυνο φάρμακο. Η μητέρα του, Τάμι Γκαρσία, περιέγραψε «έναν τυπικό έφηβο που έμπλεξε με τους λάθους ανθρώπους», άρχισε να πειραματίζεται με ναρκωτικά και προμηθεύτηκε από έναν έμπορο «κάτι πολύ πιο δυνατό από το Xanax», τουλάχιστον όπως νόμιζε.
Η 38χρονη Γκαρσία κατηγορεί την κυβέρνηση Μπάιντεν για τη χαλαρή ασφάλεια των συνόρων και ότι άφησε τα ναρκωτικά να ρέουν χωρίς πρόβλημα από την Τιχουάνα στον παραλιακό αυτοκινητόδρομο της Καλιφόρνια. Η ίδια δημιούργησε τον ιστότοπο Alex’s Story προκειμένου να συγκεντρώσει χρήματα και να προκαλέσει ευαισθητοποίηση για την καταπολέμηση της μάστιγας της φαιντανύλης.
Δεν είναι η μόνη. Η ομάδα του FaceBook Lost Voices of Fentanyl έχει δεκάδες χιλιάδες μέλη που αποτίουν φόρο τιμής σε όσους καταστρέφονται από το φάρμακο. Τα μέλη της συγκεντρώθηκαν στην Ουάσιγκτον, τον Σεπτέμβριο, κρατώντας πανό με τα πρόσωπα 3.500 θυμάτων φαιντανύλης σε μια προσπάθεια να πιέσουν την κυβέρνηση Biden να ενισχύσει την ασφάλεια των συνόρων και να σταματήσει τη ροή των ναρκωτικών.
Σημαντικές περιπτώσεις υπερβολικής δόσης φαιντανύλης περιλαμβάνουν τον ράπερ Μακ Μίλερ, ο οποίος πέθανε από υπερβολική δόση το 2018, και τον τραγουδιστή της ποπ Πρις, ο οποίος πέθανε το 2016.
Το μεγάλο ερώτημα για την Ευρώπη και ειδικότερα για την Ελλάδα, στο σημείο που έχει καταντήσει η ελληνική κοινωνία, δεν είναι το εάν, αλλά το πότε θα γίνει μόδα αυτό το καινούργιο «χόμπι θανάτου»…
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου