Φθηνά σπίτια για νέους: Οι «παγίδες» που οδηγούν σε απώλεια προκαταβολής

 

Κώστας Κατίκος

Ανάρπαστα έγιναν τα σπίτια για νέους έως 39 ετών με τα χαμηλότοκα έως άτοκα δάνεια, καθώς υποβλήθηκαν 40.244 αιτήσεις, από τις οποίες εγκρίθηκαν οι 9.187.

Οι πόροι του προγράμματος έχουν σχεδόν εξαντληθεί. Από την έξτρα χρηματοδότηση που δόθηκε πριν τις εκλογές, απομένουν προς διάθεση περίπου 50 εκατ. ευρώ, σε σύνολο χρηματοδότησης ύψους 1 δισ. ευρώ.

Ακτινογραφία

Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία που εξασφάλισε και δημοσιεύει ο «Ελεύθερος Τύπος», η πορεία του προγράμματος «Σπίτι μου» έχει ως εξής:

*Υποβλήθηκαν 40.244 αιτήσεις.

*Επεξεργάστηκαν 36.035 αιτήσεις.

*Προεγκρίθηκαν 24.355 αιτήσεις.

*Εγκρίθηκαν 9.187 αιτήσεις (από τις 24.355 που προεγκρίθηκαν).

*Απορρίφθηκαν 11.680 αιτήσεις.

Τεχνικός έλεγχος

Οι 9.187 δικαιούχοι που πήραν έγκριση δανείου έχουν βρει και το ακίνητο προς αγορά και απομένει ο τεχνικός και νομικός έλεγχός του για να βγει το δάνειο.

Τα δάνεια είναι κατά μέσο όρο στις 105.000 ευρώ. Από τις εγκεκριμένες αιτήσεις, οι 3.566 είναι για αγορά σπιτιού στην Αττική (39%), οι 2.029 για σπίτι σε νομούς της Κεντρικής Μακεδονίας (22%), οι 570 στη Θεσσαλία κ.λπ.

Το 60% των δικαιούχων είναι νέα ζευγάρια, ενώ ένα 40% είναι μεμονωμένα άτομα (νέος ή νέα έως 39 ετών).

Το 87% όσων πήραν έγκριση έχει ετήσιο εισόδημα έως 24.000 ευρώ.

Στο 95%

Το πρόγραμμα πλησιάζει στο τέλος του, καθώς έχει φτάσει να δεσμεύσει το 95% της συνολικής του χρηματοδότησης. Σύμφωνα με πληροφορίες, νέα χρηματοδότηση δεν διαφαίνεται στον ορίζοντα. Ωστόσο, εκτιμάται από στελέχη της Δημόσιας Υπηρεσίας Απασχόλησης (ΔΥΠΑ), που υλοποιεί το πρόγραμμα σε συνεργασία με την Αναπτυξιακή Τράπεζα και τις εμπορικές τράπεζες, ότι ενδέχεται να απελευθερωθούν αιτήσεις από τις εγκριθείσες, αν το ακίνητο δεν πληροί τις προδιαγραφές, οπότε η αίτηση απορρίπτεται ακόμη και αν ο δικαιούχος έχει πάρει έγκριση για το δάνειο.

Με τα έως τώρα δεδομένα μπορούν να ικανοποιηθούν άλλες 800 αιτήσεις από τη λίστα όσων έχουν πάρει προέγκριση. Οι υπόλοιπες ακυρώνονται.

Είναι πιθανό μέσα στο 2024 και ανάλογα με τους πόρους που θα συγκεντρωθούν στη ΔΥΠΑ από τις εισφορές των εργαζομένων να ανοίξει το «Σπίτι μου 2».

Το κονδύλια

Το πρόγραμμα ξεκίνησε με αρχική κρατική χρηματοδότηση 375 εκατ. ευρώ, η οποία απορροφήθηκε σε ένα τρίμηνο. Το καλοκαίρι, πριν από τις εκλογές, δόθηκε έξτρα χρηματοδότηση 375 εκατ. ευρώ, η οποία σχεδόν έχει εξαντληθεί.

Το σύνολο της χρηματοδότησης ανέρχεται στο 1 δισ. ευρώ, με τα 750 εκατ. ευρώ να είναι η κρατική άτοκη χρηματοδότηση στα δάνεια των νέων και να αποτελούν την «προίκα» του προγράμματος, και τα άλλα 250 εκατ. να είναι η αμιγώς τραπεζική έντοκη χρηματοδότηση. Αυτό σημαίνει ότι σε ένα δάνειο των 100.000 ευρώ, οι 75.000 ευρώ είναι άτοκες και οι 25.000 ευρώ έντοκες. Για το λόγο αυτόν το τελικό επιτόκιο για τα δάνεια του προγράμματος είναι γύρω στο 1,5% (1,3% έως 1,7% ανάλογα με την τράπεζα).

Χαρακτηριστικά

Το πρόγραμμα «Σπίτι μου» υποστηρίζει δανειοδότηση για αγορά κατοικίας αξίας έως 200.000 ευρώ, εμβαδού έως 150 τ.μ. και παλαιότητας τουλάχιστον δεκαπέντε ετών. Δικαιούχοι είναι άτομα ή ζευγάρια ηλικίας από 25 έως 39 ετών, που δεν διαθέτουν ιδιόκτητη ή κληρονομούμενη κατοικία, με ετήσιο εισόδημα τουλάχιστον 10.000 ευρώ. Τα όρια εισοδήματος δεν πρέπει να ξεπερνούν τις 16.000 ευρώ για άγαμο, τις 24.000 ευρώ για ζευγάρι και τις 27.000 ευρώ για μονογονεϊκές οικογένειες, συν 3.000 ευρώ για κάθε παιδί.

Τα δάνεια καλύπτουν έως και το 90% της εμπορικής αξίας του ακινήτου, με ανώτατο όριο τις 150.000 ευρώ, και μπορούν να έχουν διάρκεια έως 30 έτη. Το 75% του κεφαλαίου που χορηγείται από τη ΔΥΠΑ είναι άτοκο, ενώ για τους τρίτεκνους και πολύτεκνους (και όσους αποκτήσουν αυτή την ιδιότητα κατά τη διάρκεια αποπληρωμής) το δάνειο χορηγείται στο σύνολό του άτοκα.

Οι «παγίδες» που οδηγούν σε απώλεια προκαταβολής

Οι νέοι που θέλουν να επωφεληθούν από το πρόγραμμα θα πρέπει να προσέχουν τις λεπτομέρειες. Ορισμένες τράπεζες περιφερειακής εμβέλειας δελεάζουν υποψήφια ζευγάρια με ευνοϊκότερους όρους δανειοδότησης από τις άλλες με σκοπό να πάρουν την πίτα της κρατικής χρηματοδότησης, αυξάνοντας όμως το δάνειο που θα δώσουν οι ίδιες με τόκο! Μία τέτοια περίπτωση έφτασε στα γραφεία του «Ε.Τ.», με ενδιαφερόμενο ζευγάρι που ενώ είχε πληροφορηθεί αρχικά ότι θα έπαιρνε δάνειο ίσο με το 90% της αξίας του ακινήτου, στην πορεία ενημερώθηκε ότι θα πάρει το 80% και μάλιστα σε χαμηλότερη αξία από την ζητούμενη τιμή του ακινήτου.

Το πρόβλημα, δε, στην εν λόγω υπόθεση είναι ότι το ζευγάρι κινδυνεύει να χάσει και την προκαταβολή ύψους 2.000 ευρώ που έδωσε ως «καπάρο» για το σπίτι, εκτός αν πάρει συμπληρωματικό καταναλωτικό δάνειο (50.000€ στη συγκεκριμένη περίπτωση) για να καλύψει το ποσό και να μη χάσει το σπίτι.

Οι δόσεις του δανείου (σε ευρώ)

 

Εμπορική αξία ακινήτου	Ποσό δανείου	Μηνιαία δόση – 30 έτη	Μηνιαία δόση – 25 έτη
70.000	63.000	206	241
100.000	90.000	294	344
120.000	108.000	353	413
140.000	126.000	412	482
150.000	135.000	442	516
180.000	150.000	491	573