Η εικόνα είναι πλέον καθημερινή, ανατριχιαστική και καθόλου τυχαία: περιστατικά ωμής βίας, ληστειών, επιθέσεων με κατσαβίδι στο δρόμο, νεαροί που γίνονται θύτες και θύματα, και μια κοινωνία που αισθάνεται εκτεθειμένη. Όμως πίσω από τα ρεπορτάζ και τα σοκαριστικά βίντεο δεν βρίσκεται μόνο η βία ως φαινόμενο· υπάρχει ένα θεσμικό και πολιτικό κενό που τροφοδοτεί την αίσθηση ατιμωρησίας και ανασφάλειας. Και αυτό το κενό είναι αποτέλεσμα επιλογών και παραλείψεων — όχι μονοσήμαντης μοίρας.
Η αφήγηση περί «ατιμωρησίας» δεν είναι υπερβολή. Υποθέσεις κακοποιών με μακρά ποινική ιστορία που παραμένουν ελεύθεροι, αποφυλακίσεις υπό ευνοϊκούς όρους, αναστολές και άδειες που δίνονται με ελαστικά κριτήρια — όλα αυτά συσσωρεύουν τη δικαιολογημένη αγανάκτηση πολιτών και λειτουργών της τάξης. Ο πολίτης βλέπει τη σύλληψη ως τέλος μίας διαδικασίας που τελικά δεν αποτρέπει την επόμενη εγκληματική πράξη, ενώ ο αστυνομικός διαπιστώνει πως ο ιδρώτας και ο κίνδυνος της σύλληψης δεν συνοδεύονται από το αντίστοιχο αποτέλεσμα στο τέλος της μέρας: παραμονή του δράστη εκτός φυλακής και επιστροφή στον δρόμο.
Δεν πρόκειται για μια φτηνή ρητορική, καθώς πρόσφατες αποφάσεις, νομοθετικές ρυθμίσεις και δικαστικές πρακτικές καταδεικνύουν μια τάση προς την ανθρωπιστική ερμηνεία των ποινών — η οποία όμως, όταν εφαρμόζεται χωρίς αυστηρά κριτήρια και αναβαθμισμένους μηχανισμούς επιτήρησης, γίνεται de facto «χάδι» για επαναλαμβανόμενους δράστες. Αυτό το πρόβλημα δεν λύνεται με εύκολες κραυγές ή με αναγωγές σε επιχειρήματα «σκληρής τιμωρίας», αλλά με στοχευμένες αλλαγές: σαφείς κανόνες για τις άδειες, αυστηρή αξιολόγηση κινδύνου πριν την αποφυλάκιση, και λειτουργικά εργαλεία ηλεκτρονικής επιτήρησης όπου χρειάζεται.
Η απογοήτευση ανάμεσα στους έντιμους αστυνομικούς είναι εμφανής. Όταν το αίσθημα ότι το σύστημα «χαϊδεύει» τον εγκληματία κυριαρχεί, η φθορά του προσωπικού και η επαγγελματική αποστροφή προς ρίσκα και υπερβάσεις πολλαπλασιάζονται. Οι ελλείψεις σε προσωπικό, τα παρωχημένα μέσα, η γραφειοκρατία και η ανεπαρκής συνεργασία με τη δικαιοσύνη δημιουργούν ένα περιβάλλον όπου οι επαγγελματίες των δυνάμεων ασφαλείας νιώθουν ότι «η δουλειά τους πάει χαμένη». Το αποτέλεσμα είναι διπλό: χειρότερη αστυνόμευση και αυξανόμενη δυσπιστία πολιτών προς το κράτος.
Το μεταναστευτικό και η εγκληματικότητα έχουν συνδεθεί στη δημόσια σφαίρα —σε μεγάλο βαθμό λόγω μεμονωμένων, τραγικών περιστατικών— αλλά η αντιμετώπισή τους απαιτεί ψυχραιμία και διάκριση. Η πολιτική ευθύνη αφορά στον έλεγχο των συνόρων, στην ταχεία και αξιοκρατική διαδικασία ταυτοποίησης και ασύλου, στην καταγραφή και στην αξιολόγηση κινδύνων. Δεν είναι λύση ούτε ρεαλιστική ούτε ηθικά αποδεκτή η εκχώρηση της δημόσιας τάξης σε λογικές λεκτικής στοχοποίησης ολόκληρων ομάδων. Αντίθετα, απαιτείται αποτελεσματική διαχείριση — και προπάντων λογοδοσία για εκείνους που παραβιάζουν το νόμο, ανεξαρτήτως υπηκοότητας.
Είναι αλήθεια ότι η αποσυμφόρηση των φυλακών, οι κοινωνικές πολιτικές επανένταξης και οι ανθρωπιστικές προσεγγίσεις υπηρετούν ευγενείς στόχους. Όμως όταν δεν συνοδεύονται από επαρκείς πόρους —προγράμματα επανένταξης, ψυχοκοινωνική υποστήριξη, παρακολούθηση— τότε η εναλλακτική λύση γίνεται ο δρόμος της επανατροφοδότησης της παραβατικότητας. Η κατασκευή σύγχρονων σωφρονιστικών δομών, η επένδυση σε προσωπικό, και η αξιολόγηση του κόστους-οφέλους των πολιτικών αυτών πρέπει να σταθούν στο τραπέζι χωρίς ιδεοληψίες. Μια κράτος που θέλει νόμιμη τάξη οφείλει να διασφαλίζει και την ασφάλεια και την αξιοπρέπεια των πολιτών.
Η υποδοχή του πολίτη δεν χρειάζεται μόνο λόγια περί «επιστροφής στην τάξη». Χρειάζεται σχέδιο: ενίσχυση της αστυνομίας εκεί όπου αποδεδειγμένα αποδίδει, αναβάθμιση της δικαστικής διαδικασίας ώστε να μην μετατρέπεται σε κύκλο αμφισβητήσεων χωρίς αποτέλεσμα, σαφείς κανόνες για αποφυλακίσεις, και επενδύσεις σε πρόληψη —εκπαίδευση, κοινωνική πρόνοια, προστασία ανηλίκων. Όποια κυβέρνηση διαλέξει την εύκολη ρητορική της «σκληρής λύσης» χωρίς θεσμικές μεταρρυθμίσεις, απλώς μεταθέτει το πρόβλημα.
Πάντως, όσον αφορά στα κακοποιά «προσφυγικά» στοιχεία, ο λόγος που δεν πάνε στα πλούσια αραβικά κράτη είναι πρώτον διότι δεν τους το επιτρέπουν, και δεύτερον πως εκεί υπάρχει τάξη και ασφάλεια επειδή το σύστημα λειτουργεί. Τόσο από πλευράς αστυνομίας, όσο και από πλευράς δικαιοσύνης. Μάλιστα παραλειτουργεί. Εκεί δεν έχουν ούτε Παρασκευόπουλο, ούτε ΜΚΟ, ούτε πολιτική ορθότητα, αυτόν τον φασισμό του 21ου αιώνα.
Και όποιος αμφιβάλλει ας δούμε για παράδειγμα τι συμβαίνει στη Σαουδική Αραβία, την οποία εγκαλεί διαχρονικά η οργάνωση Human Rights Watch, επειδή είναι πολύ αυστηρή απέναντι στην εγκληματικότητα! Γιατί; Διότι μόνο τα τελευταία 10 χρόνια η εν λόγω χώρα έχει εκτελέσει πάνω από 1.000 κατάδικους! Οι μισοί εκ των οποίων καταδικάστηκαν για ναρκωτικά! Διακίνηση αλλά και χρήση.
Τους ίδιους δηλαδή που εμείς ούτε καν τους συλλαμβάνουμε, και αν τους συλλάβουμε τα δικαστήρια τους αμολάνε στον δρόμο για να συνεχίζουν να ληστεύουν και να σφάζουν προκειμένου να εξασφαλίσουν τη δόση τους. Και αν τυχόν κάποιοι (έμποροι) φυλακιστούν, πέρα από τις άδειες, δικαιούνται να βγουν έξω σε ελάχιστο χρόνο χάρη στους ανθρωπιστικούς μας νόμους. Στη Σαουδική Αραβία όμως τους αποκεφαλίζουν! Πού να είχαν και στυγνούς δολοφόνους δηλαδή, όπως έχουμε εμείς. Που μπουκάρουν σε σπίτια και σιδερώνουν ή δολοφονούν γιαγιάδες και οικογενειάρχες, ή που σου βγάζουν το μάτι με κατσαβίδι εν μέση οδώ…
Εκεί λοιπόν, στον μουσουλμανικό παράδεισο, 1.000 άτομα (και βάλε) έχουν εκτελεστεί δι’ αποκεφαλισμού από το 2014. Το 1/3 για παραβάσεις ναρκωτικών. Να γιατί δεν τον προτιμούν οι διάφοροι Μουσουλμάνοι «πρόσφυγες», αλλά προτιμούν την «άπιστη» πλην όμως φιλόξενη μπανανία μας με τη θεσμοθετημένη ατιμωρησία…
Η εικόνα της «Ντίσνεϊλαντ της ανομίας» που περιγράφεται από οργισμένα σχόλια απαιτεί επείγουσα αντιμετώπιση — όχι με χυδαίες γενικεύσεις, ούτε με ηρωικές κραυγές τιμωρίας, αλλά με σοβαρές, μετρήσιμες πολιτικές. Η ασφάλεια είναι δημόσιο αγαθό· η υπεράσπισή του απαιτεί συνέπεια, όχι επιπολαιότητα. Το στοίχημα για οποιαδήποτε κυβέρνηση είναι απλό: θα υπηρετήσει το κοινό περί δικαίου αίσθημα ή θα επιτρέψει στην ανασφάλεια να γίνει μόνιμη πραγματικότητα; Η απάντηση δεν θα έρθει από συνθήματα, αλλά από έργα — και οι πολίτες έχουν κάθε δικαίωμα να την απαιτήσουν.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου