Η Ευρώπη βρίσκεται σήμερα σε ένα κομβικό σημείο, αντιμέτωπη με πλήθος κρίσεων που αλληλοεπικαλύπτονται και επιδεινώνονται διαρκώς: από την οικονομική κρίση μέχρι την κρίση με τους μετανάστες, την ενεργειακή κρίση και τις γεωπολιτικές αναταραχές. Παρά την ένταση και την επείγουσα ανάγκη για αποφάσεις, οι ηγεσίες των ευρωπαϊκών κρατών φαίνεται να πορεύονται χωρίς σαφές όραμα ή στρατηγική, δίχως να αναλαμβάνουν τις απαραίτητες πρωτοβουλίες για να αντιστρέψουν την πορεία.
Όμως, αυτό δεν είναι καθόλου τυχαίο. Εδώ και αρκετά χρόνια, η πολιτική έχει παραδοθεί σε ανθρώπους που εξειδικεύονται στην αριθμητική και τη διαχείριση των δεδομένων: τεχνοκράτες και γραφειοκράτες που γνωρίζουν άριστα τους αριθμούς, αλλά στερούνται του πολιτικού αισθήματος, της διορατικότητας και του λαϊκού ερείσματος. Αυτοί οι τεχνοκράτες δεν ήρθαν τυχαία στην εξουσία, καθώς το σύστημα ανάγκασε τους πολίτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης να τους αποδεχθούν και να τους εκλέξουν, την ίδια στιγμή που η αξιοπιστία του πολιτικού συστήματος έχει καταρρεύσει.
Η πολιτική στην ουσία της αποτελεί την τέχνη της ηγεσίας, της έμπνευσης και της διαμόρφωσης κατευθύνσεων βασισμένων σε αρχές και αξίες. Οι σπουδαίοι ηγέτες του παρελθόντος, ανεξαρτήτως αν συμφωνούσε ή όχι κανείς με τις θέσεις τους, είχαν μια ξεκάθαρη ιδεολογία και το θάρρος να υπερασπιστούν τις θέσεις τους χωρίς δισταγμό. Σήμερα, ωστόσο, παρατηρούμε πολιτικούς που φοβούνται να πάρουν αποφάσεις χωρίς πρώτα να ζητήσουν την έγκριση των «ειδικών», των γραφειοκρατών των Βρυξελλών, των μεγάλων τραπεζών και των οίκων αξιολόγησης. Οι πολιτικοί αυτοί επικεντρώνονται στους αριθμούς, απορρίπτοντας το ανθρώπινο στοιχείο, θεωρώντας πως αν οι αριθμοί είναι σωστοί, τότε η ευημερία των πολιτών είναι εξασφαλισμένη. Όμως, αυτή η αντίληψη αποδεικνύεται ατελής και μακριά από την πραγματικότητα.
Η μετάλλαξη της πολιτικής σε μια διαδικασία καθαρής διαχείρισης, σε μια απρόσωπη και άχρωμη εφαρμογή τεχνοκρατικών κανόνων, έχει απογυμνώσει τα ευρωπαϊκά κέντρα εξουσίας από κάθε δυναμισμό και όραμα. Αντί για πραγματικούς ηγέτες, βλέπουμε υπαλλήλους που ακολουθούν οδηγίες και εγχειρίδια, οι οποίοι εργάζονται πίσω από πίνακες Excel και παρουσιάσεις, δίχως να ασκούν ηγεσία. Στην παγκόσμια σκηνή, η Ευρώπη έχει γίνει ένα τεράστιο λογιστικό γραφείο, ενώ γύρω της διαφαίνονται ηγέτες όπως ο Τραμπ, ο Πούτιν και ο Ερντογάν, που παραμένουν συνδεδεμένοι με τις πραγματικές πολιτικές αξίες και ηγετικές ικανότητες.
Η τεχνοκρατία είναι απαραίτητη και έχει το ρόλο της. Ειδικοί σε οικονομικά, νομικά και άλλα πεδία είναι χρήσιμοι για την υλοποίηση πολιτικών, αλλά ο ρόλος τους πρέπει να είναι εκτελεστικός και όχι αποφασιστικός. Οι αποφάσεις που επηρεάζουν εκατομμύρια ανθρώπους δεν μπορούν να βασίζονται σε ψυχρές εξισώσεις και αριθμούς. Χρειάζονται πολιτικό αισθητήριο, κατανόηση της πραγματικότητας και συνείδηση της ιστορικής ευθύνης.
Αν η Ευρώπη θέλει να ανακτήσει τη δυναμική της και να βρει και πάλι τον δρόμο της, πρέπει να απομακρύνει τους τεχνοκράτες από τις θέσεις εξουσίας και να επιστρέψει σε πολιτικούς ηγέτες με όραμα, αποφασιστικότητα και θάρρος. Η Ευρώπη χρειάζεται ηγέτες που θα αντισταθούν στην κυριαρχία της «τεχνοκρατικής ορθότητας» και δεν θα αφήσουν τη μοίρα της να εξαρτάται από αριθμούς και γραφειοκρατία. Η Ευρώπη μπορεί να σωθεί μόνο με ηγέτες και όχι με φοροτεχνικούς και οικονομολόγους. Δυστυχώς, αυτή η κατηγορία ηγετών φαίνεται να είναι υπό εξαφάνιση.
Η κυβέρνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη, σε συνεργασία με τη γραφειοκρατία της Ε.Ε. και πρόσωπα όπως η Κάγια Κάλας, αποτελεί ένα από τα τελευταία προπύργια των συντηρητικών και αυστηρά φιλελεύθερων απόψεων που κυριαρχούν στις ΗΠΑ. Η κυβέρνηση αυτή φαίνεται να μην έχει συνειδητοποιήσει ότι η παράταξή της ηττήθηκε στις αμερικανικές εκλογές και ότι η νίκη του Τραμπ αποτελεί μια σημαντική αλλαγή στις παγκόσμιες εξελίξεις. Αν δεν έχουν καταλάβει την ήττα τους, ίσως και να μην τους ενδιαφέρει. Εφαρμόζουν πολιτική αντίστοιχη με εκείνη του Μπάιντεν και δείχνουν μια εντυπωσιακή έλλειψη ευαισθησίας στα πραγματικά προβλήματα, όπως η ανθρωπιστική κρίση στη Συρία. Οι χριστιανικές κοινότητες εκεί υποφέρουν από την επιθετικότητα των Τουρκικών δυνάμεων και των παραστρατιωτικών ομάδων, αλλά η κυβέρνηση του Μητσοτάκη περιορίζεται σε γενικόλογες δηλώσεις και «ειρηνικές λύσεις», αποφεύγοντας να δεσμευτεί για άμεση βοήθεια.
Οι πολιτικοί αυτοί και όλοι όσοι τους στηρίζουν, καλούνται να αναλογιστούν την ηθική διάσταση των πράξεών τους και να θυμηθούν τα λόγια του Χριστού: «Ἔστω δὲ ὁ λόγος ὑμῶν ναὶ ναί, οὒ οὔ· τὸ δὲ περισσὸν τούτων ἐκ τοῦ πονηροῦ ἐστίν» (Κατά Ματθαίον 5,37). Τα λόγια μας πρέπει να είναι ευθύβολα και ξεκάθαρα, χωρίς διπλωματικές αναβολές ή υποσημειώσεις.
Βέβαια, αυτές οι επισημάνσεις μπορεί να είναι περιττές. Τι σχέση μπορεί να έχει ή να είχε η κυβέρνηση με τον Χριστό, αφού τον έχει πολεμήσει όσο καμία άλλη;
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου