Ο Ντόναλντ Τραμπ, επιστρέφοντας στο Λευκό Οίκο το 2025, κέρδισε ξανά την εμπιστοσύνη των Αμερικανών που αποζητούσαν ανακούφιση από τις αυξημένες τιμές και νοσταλγούσαν την προ πανδημίας οικονομία.
Ωστόσο, μέσα στις πρώτες 100 ημέρες της θητείας του, αντί να προσφέρει σταθερότητα, οδήγησε την αμερικανική οικονομία στα πρόθυρα κρίσης, ακολουθώντας πολιτικές που επιδείνωσαν τις τιμές, αύξησαν την ανασφάλεια και έφεραν ανησυχία τόσο στους επενδυτές όσο και στους πολίτες, όπως αναφέρει, μεταξύ άλλων, σε ανάλυσή του, το CNN.
Δασμοί και αβεβαιότητα
Ο Τραμπ επιχείρησε τη μεγαλύτερη αναδιάρθρωση του παγκόσμιου εμπορικού συστήματος εδώ και γενιές, υιοθετώντας μια επιθετική πολιτική δασμών. Στόχος του ήταν να επαναφέρει τη χαμένη βιομηχανική αίγλη των ΗΠΑ, πιέζοντας εμπορικούς εταίρους και αναγκάζοντας εταιρείες να μεταφέρουν παραγωγή εντός της χώρας. Με την επίκληση μιας εθνικής έκτακτης ανάγκης, απέκτησε ευρείες εξουσίες να χειρίζεται μονομερώς το εμπόριο, παρακάμπτοντας τις παραδοσιακές διαδικασίες και ενισχύοντας την προσέγγισή του “America First”.
Η εφαρμογή αυτών των πολιτικών προκάλεσε άμεσα σοβαρές συνέπειες: τρισεκατομμύρια δολάρια χάθηκαν από τις χρηματαγορές, αεροπορικές εταιρείες περιόρισαν δραστηριότητες, λιανοπωλητές σταμάτησαν να εμπορεύονται κινεζικά προϊόντα, και μεγάλες επιχειρήσεις αναθεώρησαν αρνητικά τις προβλέψεις τους. Το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο μείωσε τις εκτιμήσεις για την ανάπτυξη των ΗΠΑ, ενώ η Ομοσπονδιακή Τράπεζα ανέφερε επιβράδυνση της επιχειρηματικής δραστηριότητας. Ταυτόχρονα, η καταναλωτική εμπιστοσύνη έπεσε στα χαμηλότερα επίπεδα από το 1952, και οι δείκτες αγοράς, όπως ο Fear and Greed Index του CNN, κατέγραψαν “φόβο” ή “ακραίο φόβο” για εβδομάδες.
Παράλληλα, ο Τραμπ ενεπλάκη σε ανοιχτό εμπορικό πόλεμο με την Κίνα, επιβάλλοντας δασμούς 145% που ουσιαστικά σταμάτησαν το διμερές εμπόριο. Αν και ισχυρίστηκε ότι δεκάδες χώρες παρακαλούν για εμπορικές συμφωνίες με τις ΗΠΑ, μέχρι στιγμής δεν έχει επιτευχθεί καμία απτή νέα συμφωνία, ενώ το Πεκίνο αρνείται ότι βρίσκεται σε διαπραγματεύσεις.
Πολιτικές επιπτώσεις
Η στάση του Τραμπ απέναντι στην Ομοσπονδιακή Τράπεζα, με συνεχείς πιέσεις για μείωση επιτοκίων, κλόνισε περαιτέρω την εικόνα των ΗΠΑ ως οικονομικής σταθερότητας. Οι αγορές αντέδρασαν αρνητικά, αναγκάζοντας προσωρινά τον πρόεδρο να μετριάσει τις απειλές του κατά του επικεφαλής της Fed, Τζερόμ Πάουελ.
Η σύγχυση, οι συνεχείς ανατροπές στις πολιτικές του και οι αυτοαναιρούμενες δηλώσεις έφεραν απογοήτευση στους πολίτες. Παρά τη νίκη του στις εκλογές, ο Τραμπ βλέπει τη δημοτικότητά του να καταρρέει: μόλις 41% εγκρίνουν συνολικά τη διακυβέρνησή του, 39% τη διαχείριση της οικονομίας και 35% τη στάση του απέναντι στον πληθωρισμό και στους δασμούς. Τα χαμηλά αυτά ποσοστά σηματοδοτούν τη χειρότερη αποδοχή για Αμερικανό πρόεδρο σε 100 ημέρες εδώ και 70 χρόνια.
Ο Τραμπ έχει επενδύσει το πολιτικό του κεφάλαιο σε μια ιδεολογική μάχη για την ανατροπή του παγκόσμιου εμπορικού συστήματος. Δηλώνει βέβαιος ότι οι ΗΠΑ θα γίνουν πλουσιότερες από ποτέ και υπόσχεται πληθώρα εμπορικών συμφωνιών. Ωστόσο, η εμπειρία δείχνει ότι τέτοιες συμφωνίες απαιτούν χρόνια διαπραγματεύσεων, κάτι που καθιστά τις υποσχέσεις του ανεδαφικές.
Ακόμη κι αν επιτύχει επιμέρους νίκες, το κόστος για τους Αμερικανούς πολίτες θα είναι άμεσο: υψηλότερες τιμές για βασικά αγαθά, ουσιαστικά μια βαριά φορολόγηση μέσω των δασμών. Επιπλέον, η ιδέα του να καθορίζει προσωπικά τις τιμές προϊόντων, όπως ο ίδιος πρότεινε, αποκαλύπτει άγνοια για βασικούς μηχανισμούς της οικονομίας και προμηνύει χάος και διαφθορά.
Σε διεθνές επίπεδο, η εικόνα των ΗΠΑ ως σύμβολο σταθερότητας και φιλελεύθερης τάξης διαβρώνεται, όπως προειδοποίησε και ο δισεκατομμυριούχος επενδυτής Ken Griffin. Η Αμερική δεν είναι πια απλώς ένα έθνος· ήταν ένα brand, μια φιλοδοξία για τον κόσμο – και τώρα αυτό το brand φθείρεται ραγδαία.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου