Η Ελλάδα βρίσκεται ξανά στο στόχαστρο των Βρυξελλών, αυτή τη φορά για το πώς διαχειρίζεται τα σκουπίδια της. Όχι, δεν μιλάμε μόνο για τους κάδους στις γειτονιές, αλλά για τα μεγάλα έργα αποβλήτων που έχουν χρηματοδοτηθεί με ευρωπαϊκά κονδύλια και τώρα μπαίνουν κάτω από το μικροσκόπιο. Η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία μαζί με το Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο έχουν ανοίξει φάκελο και εξετάζουν μεγεθυντικά αν οι δεσμεύσεις έγιναν πράξη ή αν κάποιοι «έπαιξαν μπάλα» με ξένα λεφτά.
Στην καρδιά της έρευνας βρίσκεται η υπόθεση των πολυκέντρων ανακύκλωσης. Το θέμα δεν είναι καινούργιο, πορίσματα είχαν ήδη εντοπίσει κενά στον σχεδιασμό, παραλείψεις στην εποπτεία και αμφιβολίες για την αξιοπιστία των στοιχείων. Η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία ξεκίνησε από εκεί, με το βλέμμα στραμμένο και στις πιθανές ποινικές προεκτάσεις. Η έκθεση αναμένεται μέσα Νοεμβρίου και οι insiders λένε ότι θα έχει «καυτές» σελίδες.
Τα νούμερα που έχει στα χέρια της η Κομισιόν δεν αφήνουν πολλά περιθώρια ωραιοποίησης. Το 2023 κάθε Ευρωπαίος παρήγαγε πάνω από μισό τόνο απορριμμάτων, με την Ελλάδα να μην αποτελεί εξαίρεση. Το ακόμα πιο ανησυχητικό; Παρά τις τεράστιες επενδύσεις σε υποδομές, αν οι πολίτες δεν συμμετέχουν ενεργά στη διαλογή, τα πάντα καταλήγουν πάλι σε καύση ή ταφή. Και όταν η αγορά ανακυκλωμένων υλικών είναι αναιμική, πολλά από αυτά που μαζεύονται δεν βρίσκουν καν διέξοδο.
Οι στόχοι που έχει θέσει η ΕΕ για το 2025 και το 2035 φαντάζουν βουνό. Δέκα χώρες κινδυνεύουν να αποτύχουν και στις δύο βασικές δεσμεύσεις… ανακύκλωση αστικών αποβλήτων και ανακύκλωση συσκευασιών. Οκτώ δεν φαίνεται να πιάνουν ούτε τον στόχο επαναχρησιμοποίησης, ενώ δεκατρείς απέχουν έτη φωτός από το όριο της ταφής στο 10%. Μόνο εννέα κράτη –κυρίως βόρειοι παίκτες– δείχνουν να κρατούν τη σημαία ψηλά.
Και δεν είναι η πρώτη φορά που η Ευρώπη χτυπάει καμπανάκι. Ήδη από το 2012 το Ελεγκτικό Συνέδριο είχε εντοπίσει τρύπες για ανύπαρκτη διαλογή στην πηγή, μονάδες υπερφορτωμένες και πολιτικές πρόληψης που έμεναν στα χαρτιά.
Δέκα χρόνια και δισεκατομμύρια ευρώ αργότερα, το ερώτημα παραμένει, άλλαξε κάτι ουσιαστικά ή απλώς φτιάξαμε βιτρίνες για να δείξουμε πρόοδο;
Η αναμενόμενη έκθεση υπόσχεται να δώσει απαντήσεις, αλλά και να βάλει δύσκολες ερωτήσεις στην Ελλάδα για το πού πήγαν τα λεφτά, γιατί τα ποσοστά παραμένουν χαμηλά, και –το πιο πικάντικο– ποιος θα λογοδοτήσει αν επιβεβαιωθούν οι υποψίες κακοδιαχείρισης. Μέχρι τότε, το μόνο σίγουρο είναι πως τα σκουπίδια δεν κρύβονται κάτω από το χαλί. Αντίθετα, απλώνονται σε όλη την Ευρώπη και βγάζουν οσμή σκανδάλου.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου