Ένα νέο τραγούδι γίνεται viral και, με λόγια της Κάιλι Μινόγκ, «δεν μπορείς να το βγάλεις από το κεφάλι σου». Τι συμβαίνει όμως όταν πίσω από αυτό δεν βρίσκεται άνθρωπος, αλλά αλγόριθμος; Πρέπει οι μουσικές πλατφόρμες να ενημερώνουν για το αν ένα κομμάτι έχει δημιουργηθεί από τεχνητή νοημοσύνη; Και, τελικά, έχουν τα παραπάνω καμία σημασία αν σου αρέσει αυτό που ακούς;
Μια πρόσφατη έρευνα έδειξε πως το 97% των ακροατών δεν μπορεί να αναγνωρίσει ένα τραγούδι που έχει δημιουργηθεί από τεχνητή νοημοσύνη. Ωστόσο, ειδικοί επισημαίνουν στο BBC News ότι, αν ξέρεις τι να προσέξεις, υπάρχουν σημάδια.
Καμία συναυλία ή παρουσία στα social media
Το θέμα πήρε μεγάλες διαστάσεις το περασμένο καλοκαίρι, όταν το συγκρότημα The Velvet Sundown αποδείχθηκε ότι είναι εξολοκλήρου δημιουργία AI. Με ελάχιστο ψηφιακό αποτύπωμα, χωρίς δισκογραφική εταιρεία, χωρίς συνεντεύξεις και χωρίς συναυλίες, το γκρουπ συγκέντρωσε εκατοντάδες χιλιάδες μηνιαίους ακροατές σε χρόνο-ρεκόρ.
Όταν άρχισαν να εκφράζονται οι πρώτες υποψίες, οι Velvet Sundown αρχικά αρνήθηκαν τα πάντα – στη συνέχεια όμως παραδέχθηκαν ότι αποτελούν «συνθετικό πρότζεκτ, με ανθρώπινη καθοδήγηση αλλά με μουσική, φωνές και εικόνες υποστηριγμένες από AI». Αν και παρουσίασαν το εγχείρημα ως «καλλιτεχνική πρόκληση», πολλοί θαυμαστές ένιωσαν εξαπατημένοι.
Οι αψεγάδιαστες φωτογραφίες τους με αφηρημένα φόντα και ένα ζεστό πορτοκαλί φίλτρο ήταν μια ένδειξη. Δεν υπήρχαν επίσης στοιχεία ότι είχαν εμφανιστεί ζωντανά – δεν υπήρχαν ενθουσιώδεις κριτικές από θαυμαστές on line, ούτε φωτογραφίες ή βίντεο από συναυλίες. Τα μέλη της μπάντας δεν είχαν δώσει συνεντεύξεις και δεν φαινόταν να έχουν ατομικούς λογαριασμούς στα social media.
H εξέταση της παρουσίας ενός καλλιτέχνη στην πραγματικής ζωής και στα social media παραμένει ένα χρήσιμο εργαλείο. Ωστόσο, η ταχύτατη εξέλιξη της τεχνολογίας κάνει όλο και πιο δύσκολο να γνωρίζουμε πότε ένα τραγούδι έχει δημιουργηθεί με τη χρήση τεχνητής νοημοσύνης.
«Σαν να βάζεις hits σε ένα μπλέντερ»
Όταν η LJ Rich, μουσικός και ειδική στην τεχνολογία, άρχισε να δημιουργεί μουσική με τεχνητή νοημοσύνη πριν από περίπου πέντε χρόνια, θυμάται ότι η ΑΙ μπορούσε να συνθέσει μόνο τρία δευτερόλεπτα κάθε φορά και χρειάζονταν περίπου 10 ώρες για να δημιουργήσει ένα λεπτό ήχου. Σήμερα, ένα ολόκληρο τραγούδι παράγεται σε λίγα δευτερόλεπτα με μία εντολή.
Ένα τραγούδι με τυποποιημένη δομή κουπλέ – ρεφρέν, γλυκό αλλά χωρίς ιδιαίτερη ουσία ή συναισθηματικό βάρος, με φωνητικά που μοιάζουν να μην έχουν ανάσες, μπορεί να είναι δημιούργημα ΑΙ, λέει η μουσικός. Οι στίχοι συνήθως ακολουθούν σωστή γραμματική και συντακτικό, ενώ οι ανθρώπινοι συχνά έχουν μεγαλύτερη ελευθερία και δεν βγάζουν πάντα νόημα. Επίσης τα φινάλε των ΑΙ τραγουδιών είναι συνήθως απότομα ή ανολοκλήρωτα.
Ένα ακόμη σημάδι είναι η αφύσικη παραγωγικότητα, όπως στην πρόσφατη περίπτωση καλλιτέχνη που κυκλοφόρησε ταυτόχρονα πολλαπλά άλμπουμ με παρόμοιο ήχο. Τα τραγούδια έμοιαζαν με ένα μείγμα ροκ συγκροτημάτων των 80s, «σαν να είχε βάλει rock hits σε ένα μπλέντερ», αναφέρει η καθηγήτρια του Κέντρου Τεχνολογίας και Δημοκρατίας του Κέιμπριτζ Gina Neff. «Μπορεί να είναι εντάξει σαν μουσική υπόκρουση για τους περισσότερους ανθρώπους, αλλά δεν θα δημιουργήσει μελλοντικούς σταρ της μουσικής».
Για τον μουσικό σύμβουλο Tony Rigg, η τελειότητα μπορεί να είναι ύποπτη. Φωνές χωρίς ίχνος κόπωσης, παραγωγή υπερβολικά γυαλισμένη, περίεργη άρθρωση ή επαναλαμβανόμενοι στίχοι είναι ενδείξεις τεχνητής νοημοσύνης. Συχνά, οι AI τραγουδιστές δεν αποδίδουν σωστά κάποια σύμφωνα. τα σύμφωνα, ενώ ακούγονται φωνητικές «σκιές» που εμφανίζονται και εξαφανίζονται.
Βήματα προς τη διαφάνεια
Προς το παρόν, δεν υπάρχει νομική υποχρέωση για τις μουσικές πλατφόρμες να επισημαίνουν τα τραγούδια που έχουν δημιουργηθεί με τεχνητή νοημοσύνη, παρά τις αυξανόμενες σχετικές εκκλήσεις.
Ωστόσο οι περισσότερες έχουν αναπτύξει ανιχνευτές που αναγνωρίζουν τα ΑΙ μουσικά κομμάτια. Πρόσφατα η Deezer αποκάλυψε ότι το 34% των νέων uploads – περίπου 50.000 κομμάτια την ημέρα – είναι πλήρως δημιουργημένα από ΑΙ.
Το Spotify ανακοίνωσε ότι τον τελευταίο χρόνο έχει αφαιρέσει περισσότερα από 75 εκατομμύρια ΑΙ κομμάτια τα οποία χαρακτηρίζει spam. Επίσης, υποστηρίζει ένα σύστημα metadata που όπου ένας καλλιτέχνης που χρησιμοποιεί βοηθητικά την ΑΙ θα μπορεί να σημειώνει πού και πώς την αξιοποίησε σε ένα τραγούδι, με στόχο την ενίσχυση της εμπιστοσύνης μεταξύ δημιουργών – πλατφόρμας – ακροατών.
Τελικά έχει σημασία;
Για κάποιους, όχι: αν ένα τραγούδι σε συγκινεί, είτε το έγραψε άνθρωπος είτε μηχανή, ο σκοπός του εκπληρώνεται. Για άλλους, η ενημέρωση είναι δικαίωμα του ακροατή. Ταυτόχρονα, οι καλλιτέχνες εκφράζουν ανησυχίες για τη χρήση των έργων τους στην εκπαίδευση εργαλείων AI.
Για την LJ Rich, η χρήση της τεχνητής νοημοσύνης στη μουσική εγείρει πολλά «παράξενα και όμορφα ηθικά ερωτήματα» που παραμένουν μέχρι στιγμής αναπάντητα. «Αν η μουσική κάνει τις τρίχες στο σβέρκο σου να σηκώνονται, έχει σημασία αν έχει γραφτεί από τεχνητή νοημοσύνη ή όχι;»
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου