Όταν κάποιος μεγαλώνει με συναισθηματικά ανώριμους γονείς, σπάνια συνειδητοποιεί πόσο πολύ τον έχει διαμορφώσει αυτή η κατάσταση μέχρι την ενηλικίωσή του. Η συναισθηματική ανωριμότητα στους γονείς δεν είναι πάντα θορυβώδης ή χαοτική. Μερικές φορές μοιάζει με αποφυγή, ασυνέπεια ή παντελή αδυναμία διαχείρισης των δικών τους συναισθημάτων.
Και όταν ανατρέφεσαι σε ένα τέτοιο περιβάλλον, καταλήγεις να προσαρμόζεσαι με τρόπους που σε ακολουθούν πολύ αφότου έχεις φύγει από το σπίτι. Παρατηρούνται κάποιες κοινές δυσκολίες που αντιμετωπίζουν οι άνθρωποι όταν μεγάλωσαν με γονείς που δεν μπορούσαν να ανταποκριθούν συναισθηματικά στις ανάγκες τους.
Σκοπός είναι να ευαισθητοποιήσουμε σχετικά με μοτίβα που αξίζουν κατανόηση και συμπόνια, ώστε επιτέλους να μπορέσετε να προχωρήσετε πέρα από αυτά, αντί να τα επαναλάβετε.
8 δυσκολίες που αντιμετωπίζουν οι άνθρωποι οι οποίοι έχουν μεγαλώσει με συναισθηματικά ανώριμους γονείς
- Δυσκολεύονται να εμπιστευτούν τα συναισθήματά τους
- Προσελκύουν συντρόφους που επαναλαμβάνουν τα γνωστά μοτίβα του παρελθόντος
- Γίνονται τα “καλά παιδιά”
- Φοβούνται τη σύγκρουση περισσότερο απ’ ότι την παρεξήγηση
- Δικαιολογούν πάντα τις ενέργειές τους
- Δεν βάζουν εύκολα όρια
- Δυσκολεύονται να κατανοήσουν τις ανάγκες τους
- Συγχέουν την συναισθηματική ένταση με την εγγύτητα
Δυσκολεύονται να εμπιστευτούν τα συναισθήματά τους
Τα άτομα που μεγαλώνουν με συναισθηματικά ανώριμους γονείς συχνά μαθαίνουν από νωρίς ότι τα συναισθήματά τους δεν λαμβάνονται σοβαρά υπόψη. Ίσως τους έλεγαν να «μην κάνουν δραματικά πράγματα», ή η λύπη τους προκαλούσε δυσφορία σε έναν γονέα, ή η χαρά τους αντιμετωπιζόταν με αδιαφορία. Ως ενήλικες, αμφισβητούν κάθε συναίσθημά τους.
Πολλοί άνθρωποι δυσκολεύονται να καταλάβουν αν υπερβάλλουν ή υποτιμούν την αντίδρασή τους. Αμφιβάλλουν για τη διαίσθησή τους. Συχνά αμφιβάλλουν για τις συναισθηματικές τους αντιδράσεις και υποθέτουν ότι είναι λάθος προτού εξετάσουν την πιθανότητα ότι τα συναισθήματά τους έχουν νόημα. Αυτού του είδους η αμφιβολία για τον εαυτό τους εγκαθίσταται αργά, και το πιο δύσκολο είναι ότι συχνά μοιάζει φυσιολογική.
Βοηθητικό είναι να επιβραδύνουν και να εντοπίζουν τα συναισθήματα πριν τα κρίνουν. Τεχνικές όπως ο διαλογισμός και οι ασκήσεις αναπνοής δείχνουν πόση σαφήνεια μπορεί να προσφέρει η απλή παρατήρηση των συναισθημάτων χωρίς προσπάθεια άμεσης διόρθωσης. Η μάθηση να εμπιστεύεται κανείς την συναισθηματική του πραγματικότητα είναι μια σταδιακή διαδικασία, που ξεκινά από την αναγνώριση ότι ποτέ δεν έλαβαν την συναισθηματική επιβεβαίωση που τους άξιζε.
Προσελκύουν συντρόφους που επαναλαμβάνουν τα γνωστά μοτίβα του παρελθόντος
Όσοι μεγαλώνουν με συναισθηματικά ανώριμους γονείς συχνά διαπιστώνουν, με μεγάλη ευκολία, ότι καταλήγουν σε σχέσεις που αντικατοπτρίζουν την ίδια δυναμική. Όχι γιατί συνειδητά θέλουν να επαναλάβουν το παρελθόν, αλλά γιατί το γνώριμο φαίνεται πιο ασφαλές από το άγνωστο.
Πολλοί άνθρωποι καταλήγουν με συντρόφους που είναι αποφεύγοντες, ασυνεπείς, εγωκεντρικοί ή δυσκολεύονται με τη συναισθηματική εγγύτητα. Αρχικά, αυτό φαίνεται «φυσιολογικό», γιατί μοιάζει με το πώς έμοιαζε η αγάπη κατά την παιδική τους ηλικία.
Μόνο αργότερα γίνεται σαφές ότι η σχέση αυτή είναι εξαντλητική, μη ικανοποιητική ή μπερδεμένη. Αυτός ο κύκλος επαναλαμβάνεται σε διαφορετικές κουλτούρες και γενιές. Είναι ένας από τους βασικούς λόγους για τους οποίους η ενσυνειδητότητα έχει τόσο μεγάλη σημασία. Όταν σταματά κανείς αρκετά για να εξετάσει τα πρότυπά του, μπορεί να επιλέξει διαφορετικά αντί να αφήσει το παρελθόν να αποφασίζει για εκείνον.
Το ερώτημα γίνεται: Η σχέση αυτή φαίνεται γνώριμη ή είναι υγιής; Η απάντηση είναι συνήθως πιο αποκαλυπτική απ’ ό,τι περιμένουμε.
Γίνονται τα “καλά παιδιά”
Όταν οι γονείς δεν μπορούν να διαχειριστούν τα δικά τους συναισθήματα, τα παιδιά συχνά αναλαμβάνουν τον ρόλο του να προσπαθούν να τα διαχειριστούν για εκείνους. Μεγαλώνουν προσπαθώντας να διατηρήσουν την ειρήνη, να αποφύγουν τις συγκρούσεις και να κρατήσουν την αρμονία με κάθε κόστος.
Ως ενήλικες, τα άτομα που θέλουν να ευχαριστούν τους άλλους δυσκολεύονται συχνά να πουν «όχι». Ζητούν συγγνώμη πολύ γρήγορα. Βάζουν τις ανάγκες των άλλων πρώτα, ακόμη κι αν αυτό τους πληγώνει. Γίνονται «ο αξιόπιστος», «ο βοηθός» ή το άτομο που κρατά τα πάντα ενωμένα και όρθια.
Τα παιδιά δεν πρέπει να γίνονται συναισθηματικοί φροντιστές. Παρόλα αυτά, πολλοί βρέθηκαν σε αυτόν τον ρόλο. Η διάσπαση αυτού του προτύπου ξεκινά συχνά με μικρά όρια. Μικρά «όχι». Διακριτικές αλλαγές στον τρόπο που δαπανάται η ενέργεια. Δεν χρειάζεται να κινηθεί κανείς στην αντίθετη κατεύθυνση. Αρκεί να αρχίσει να επιλέγει τον εαυτό του συνειδητά.
Κάποιοι φοβούνται τα όρια γιατί ανησυχούν ότι θα απομακρύνουν τους άλλους. Η αλήθεια είναι ότι τα όρια δείχνουν στους σωστούς ανθρώπους πώς να αγαπούν καλύτερα.
Φοβούνται τη σύγκρουση περισσότερο απ’ ότι την παρεξήγηση
Οι συναισθηματικά ανώριμοι γονείς συχνά ανταποκρίνονται άσχημα στη σύγκρουση. Μπορεί να κλείνονται στον εαυτό τους, να ξεσπούν, να κατηγορούν ή να εκτρέπουν την προσοχή. Έτσι, ως ενήλικες, πολλοί άνθρωποι που ανατράφηκαν σε αυτό το περιβάλλον μαθαίνουν να αποφεύγουν τη σύγκρουση με κάθε κόστος. Θα προτιμούσαν να παρεξηγηθούν, να νιώσουν άβολα ή να υποφέρουν σιωπηλά, παρά να ρισκάρουν να αναστατώσουν κάποιον.
Η σύγκρουση φαντάζει επικίνδυνη επειδή ήταν απρόβλεπτη καθώς μεγαλώνατε. Δεν χρησιμοποιούνταν για την επίλυση προβλημάτων. Χρησιμοποιούνταν για την προστασία εύθραυστων εγώ. Αυτό οδηγεί σε δυσκολίες επικοινωνίας αργότερα στη ζωή. Οι άνθρωποι μένουν σιωπηλοί όταν θα έπρεπε να μιλήσουν. Υποχωρούν αντί να ξεκαθαρίζουν. Υποθέτουν το χειρότερο επειδή η σύγκρουση μοιάζει βαριά και άλυτη.
Μια μικρή αλλαγή οπτικής μπορεί να βοηθήσει: η σύγκρουση δεν χρειάζεται να είναι αντιπαράθεση. Μπορεί να είναι διευκρίνιση. Μπορεί να είναι κατανόηση. Μπορεί να είναι η στιγμή που μια σχέση αναπτύσσεται. Η εκμάθηση του πώς να προσεγγίζετε τη σύγκρουση με περιέργεια αντί με φόβο μπορεί να απαλύνει λίγο τις παλιές πληγές.
Δικαιολογούν πάντα τις ενέργειές τους
Όταν μεγαλώνεις νιώθοντας αόρατος, ή συναισθηματικά ασήμαντος, μαθαίνεις να δικαιολογείς οτιδήποτε κάνεις. Εξηγείς τις αποφάσεις σου. Εξηγείς τον τόνο της φωνής σου. Εξηγείς τις ανάγκες σου. Εξηγείς τα όριά σου. Εξηγείς τόσο πολύ που γίνεται αυτόματο.
Η ψυχολογία προσφέρει μια απλή εξήγηση. Η ανάγκη να εξηγείς και να δικαιολογείς τον εαυτό σου, είναι μια απάντηση σε πρώιμα περιβάλλοντα όπου τα συναισθήματά σου δεν ήταν αρκετά από μόνα τους. Η αλλαγή ξεκινά με την επιλογή να κάνεις παύση αντί να βιαστείς να δικαιολογηθείς. Να εμπιστεύεσαι ότι οι λόγοι σου δεν χρειάζονται πάντα υπεράσπιση. Μερικές φορές, μια ενιαία, ξεκάθαρη πρόταση είναι το μόνο που απαιτείται.
Δεν βάζουν εύκολα όρια
Οι άνθρωποι που είχαν συναισθηματικά ανώριμους γονείς συχνά μεγαλώνουν χωρίς ξεκάθαρα όρια, επειδή αυτά δεν τους διδάχτηκαν ποτέ. Ίσως ένας γονέας εμπιστευόταν υπερβολικά πολλά στο παιδί του. Ίσως δεν σεβάστηκαν την ιδιωτικότητά σας. Ίσως τα συναισθήματά τους επηρέαζαν συνεχώς τη ζωή σας. Ως ενήλικες, τα όρια φαντάζουν μπερδεμένα.
Δεν είστε σίγουροι πού τελειώνετε εσείς και πού αρχίζουν οι άλλοι. Αυτό δημιουργεί καταστάσεις όπου αναλαμβάνετε συναισθηματικές ευθύνες που δεν σας αναλογούν. Ή επιτρέπετε σε ανθρώπους να εισέλθουν σε μέρη της ζωής σας που θα έπρεπε να παραμείνουν προστατευμένα.
Όταν τα συναισθηματικά όρια είναι συγκεχυμένα, οι άνθρωποι συχνά:
- απορροφούν τα συναισθήματα των άλλων
- αισθάνονται υπεύθυνοι για τη διόρθωση των ανθρώπων
- δυσκολεύονται να πουν όχι χωρίς ενοχές
- μοιράζονται υπερβολικά πολλά ή κλείνονται εντελώς στον εαυτό τους
Τίποτα από αυτά δεν σημαίνει ότι έχετε πρόβλημα. Συνήθως σημαίνει ότι σας έμαθαν να είστε προσιτοί, αναμειγμένοι ή συναισθηματικά ανοιχτοί με τρόπους που δεν σεβάστηκαν τα δικά σας όρια. Πρακτικές ενσυνειδητότητας, όπως ασκήσεις γείωσης, ή η τήρηση ημερολογίου, μπορούν να σας βοηθήσουν να παρατηρήσετε πού πηγαίνει η συναισθηματική σας ενέργεια. Μόλις εντοπίσετε τη διαρροή, μπορείτε επιτέλους να τη σταματήσετε.
Δυσκολεύονται να κατανοήσουν τις ανάγκες τους
Οι συναισθηματικά ανώριμοι γονείς συνήθως κάνουν τα πάντα να περιστρέφονται γύρω από τον εαυτό τους: το άγχος τους, την απογοήτευσή τους, τις προσδοκίες τους, τις επιθυμίες τους. Τα παιδιά που μεγαλώνουν σε τέτοια περιβάλλοντα μαθαίνουν γρήγορα ότι οι δικές τους ανάγκες πρέπει να κρύβονται ή να υποβαθμίζονται. Ως ενήλικες, συχνά δεν γνωρίζουν τι θέλουν, τι τους ηρεμεί, τι τους ικανοποιεί ή τι τους κάνει να νιώθουν ότι κάποιος τους υποστηρίζει.
Συχνά διαμορφώνουν τον εαυτό τους γύρω από τις ανάγκες των άλλων, γιατί αυτό τους επιβλήθηκε κατά την ανατροφή τους. Όταν η ζωή απλοποιείται, οι πραγματικές ανάγκες γίνονται πιο εύκολα αντιληπτές. Δεν συμβαίνει από τη μία μέρα στην άλλη, αλλά κάθε μικρή στιγμή συνειδητότητας προστίθεται. Οι ανάγκες κάθε ατόμου έχουν σημασία. Απλώς μπορεί να μην είναι συνηθισμένο να τις ακούει.
Συγχέουν την συναισθηματική ένταση με την εγγύτητα
Αυτό είναι ένα από τα πιο χαρακτηριστικά σημάδια. Όταν κάποιος μεγαλώνει με συναισθηματικά απρόβλεπτους γονείς, το οικείο συναίσθημα συνδέεται με την ένταση: συναισθηματικά σκαμπανεβάσματα, δράμα, χάος, περπάτημα σε τεντωμένο σχοινί. Ως ενήλικες, πολλοί συγχέουν αυτήν την συναισθηματική αναταραχή με την πραγματική σύνδεση. Μπερδεύουν την απρόβλεπτη συμπεριφορά με το πάθος, θεωρούν την ηρεμία βαρεμάρα και την ασφάλεια σημάδι ότι κάτι δεν πάει καλά.
Η ψυχολογία δείχνει ότι το νευρικό σύστημα συχνά προσκολλάται σε ό,τι φαίνεται οικείο και όχι απαραίτητα σε ό,τι είναι υγιές.
Για όσους είχαν παιδική ηλικία γεμάτη ένταση, χάος ή συναισθηματική αστάθεια, οι ήρεμες σχέσεις μπορεί αρχικά να φαίνονται ανησυχητικές. Ωστόσο, η ηρεμία είναι ο στόχος. Εκεί συμβαίνει η ίαση και εκεί το νευρικό σύστημα βρίσκει τελικά ανάπαυση.
Tips
Όσοι ταυτίζονται με κάποιες από αυτές τις δυσκολίες, δεν είναι μόνοι. Πολλοί ενήλικες αρχίζουν μόλις να κατανοούν πώς η ανατροφή τους διαμόρφωσε τα συναισθηματικά τους πρότυπα. Το σημαντικό είναι να αναγνωρίζονται αυτά τα πρότυπα με συμπόνια και όχι με κριτική.
Η συνειδητότητα δημιουργεί επιλογές. Οι επιλογές φέρνουν αλλαγή. Και η αλλαγή δημιουργεί μια ζωή όπου η συναισθηματική ωριμότητα γίνεται ο κανόνας και όχι κάτι που έλειπε από τη ζωή τους. Υπάρχει περισσότερη δύναμη για ίαση απ’ όση πολλοί πίστευαν ότι είχαν.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου