«Το συζητήσαμε και με τον πρόεδρο Τραμπ, αναρωτηθήκαμε αν μπορούμε να λειτουργήσουμε ως «κονίαμα», σαν αυτό που ενώνει δύο τούβλα, για να έρθουν πιο κοντά με έναν νέο τρόπο, βήμα βήμα. Ήρθε η ώρα. Πρέπει να γίνει. Μια νέα περιφερειακή τάξη πραγμάτων, ένας νέος τρόπος συνεργασίας είναι αναγκαίος. Και ελπίζουμε η Αμερική να μπορέσει να αποτελέσει γέφυρα. Αυτός είναι ο στόχος μας».
Αυτή η δήλωση του πρέσβη των ΗΠΑ στην Τουρκία, Τομ Μπάρακ στην «Καθημερινή» είναι αποκαλυπτική του τρόπου με τον οποίο οι ΗΠΑ βλέπουν τις ελληνοτουρκικές διαφορές, παραγνωρίζοντας τη συνθετότητα και την ιστορική διαδρομή αυτών.
Business αντί για διπλωματία
Πριν να αναλάβει ο Τραμπ, υπήρχε ο φόβος ότι ο τρόπος με τον οποίο ο Αμερικανός Πρόεδρος αντιλαμβάνεται τις διεθνείς σχέσεις, είναι με όρους κέρδους και όχι με όρους Διεθνούς Δικαίου. Δηλαδή business αντί για διπλωματία.
Και αυτό επιβεβαιώθηκε πλήρως, δεδομένων των επιλογών σε πρόσωπα που θα εκπροσωπούσαν τις ΗΠΑ σε κορυφαία διπλωματικά πόστα.
Το πιο κραυγαλέο από αυτά, είναι ο Στιβ Γουίτκοφ που ανέλαβε το κολοσσιαίο έργο της επίλυσης του πολέμου στη Γάζα και αυτό του ρωσοουκρανικού πολέμου και κυρίως της αμερικανορωσική σχέσης που βρίσκεται σε νέα τροχιά μετά την Αλάσκα.
Ο Τομ Μπάρακ είναι και αυτός μία τέτοια περίπτωση. Επιχειρηματίας και κολλητός φίλος του Τραμπ. Το τελευταίο μάλιστα είναι και το πιο σημαντικό.
Οι τελευταίες του δηλώσεις έρχονται να συμπληρώσουν τα όσα έχει ήδη κάνει το διάστημα που υπηρετεί ως πρέσβης με αυξημένες αρμοδιότητες στην Τουρκία.
Και η πρόθεσή του και άρα πρόθεση των ΗΠΑ να ασχοληθούν σοβαρά και να αναδιατάξουν τα πράγματα στην Ανατολική Μεσόγειο, φάνηκε και πριν από τις τελευταίες του δηλώσεις στην «Καθημερινή». Αφενός, ενεπλάκη στη Συρία και πιστώνεται την επίσκεψη του Αλ Σαραα στο Λευκό Οίκο, ενώ μίλησε και για την επαναπροσέγγιση Ισραήλ-Τουρκίας, που ενόχλησε ιδιαιτέρως την Άγκυρα.
«Η Τουρκία και το Ισραήλ δε θα πολεμήσουν μεταξύ τους. Και θα δείτε μία συνεργασία από την Κασπία Θάλασσα έως τη Μεσόγειο» είχε πει το Νοέμβριο μιλώντας σε φόρουμ των ισλαμικών χωρών.
Στο ίδιο πνεύμα ήταν και οι δηλώσεις του στην «Καθημερινή» που περιλαμβάνουν και την Ελλάδα.
«Για να δημιουργήσουμε ένα νέο μοντέλο ευημερίας, σκεφτείτε το: έχουμε την Κασπία Θάλασσα με τεράστια αποθέματα ορυκτών καυσίμων, αποκλεισμένα από τη Μεσόγειο, όπου η Ελλάδα και η Τουρκία είναι η πύλη. Πώς γίνεται να είναι ανοιχτή αυτή η πύλη; Αν απαλλαγείς από τις πολιτικές επιπλοκές; Και από τις πολιτικές επιπλοκές απαλλάσσεσαι όταν υπάρχει ευημερία. Αυτή είναι η ελπίδα μας» είπε χαρακτηριστικά.
Εδώ εντάσσεται και ο σχεδιασμός για τη Διάσκεψη της Ανατολικής Μεσογείου. Γιατί μπορεί να έσπευσε ο Κυριάκος Μητσοτάκης, αιφνιδιαστικά, από το βήμα της Βουλής να το ανακοινώσει ως δική του πρωτοβουλία, ωστόσο, φαίνεται ότι το παρασκήνιο είναι πολύ πιο ενδιαφέρον και η πρωτοβουλία αυτή που στο παρελθόν είχε διατυπωθεί από τον Ερντογάν αλλά και από τον πρώην Πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ, «ωρίμασε» στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού που επιθυμεί τραπέζια συζητήσεων ανάμεσα σε χώρες με διαφορές σύνθετες και ιστορικές.
Και δεν είναι τυχαίο ότι με την έλευση της Κίμπερλι Γκίλφοίλ, άρχισε ένα μπαράζ ενεργειακών συμφωνιών για τον κάθετο διάδρομο και τις μελλοντικές έρευνες και γεωτρήσεις από αμερικανικούς ενεργειακούς κολοσσούς. Η ίδια η Αμερικανίδα πρέσβης είπε ότι και για αυτό αλλά και για το λιμάνι της Ελευσίνας, η προετοιμασία είχε ξεκινήσει πολλούς μήνες πριν.
Οι «παγίδες»
Όσο περνούν οι μήνες, ξετυλίγεται το κουβάρι του νέου δόγματος Τραμπ το οποίο δεν έχει καμία σχέση με όσα γνωρίζαμε για την αμερικανική πολιτική και τη σχέση της με την Ευρώπη.
Το νέο δόγμα Τραμπ είναι επιθετικό και επιδιώκει την ειρήνη και την απεμπλοκή από πολεμικές αντιπαραθέσεις με έμφαση στο εμπόριο και τις κερδοφόρες συμφωνίες ανά τον κόσμο.
Εδώ εντάσσονται και οι ευκαιρίες που καλώς εκμεταλλεύτηκε η Ελλάδα όσον αφορά την ενέργεια.
Ωστόσο, υπάρχει μία μεγάλη εικόνα επιδιώξεων που ενέχει «παγίδες». Και η σημαντικότερη αυτών θα ήταν μία αμερικανική επιχείρηση για fast track επίλυση πολιτικών διαφορών που θα αγνοούν ή θα παρακάμπτουν το καθιερωμένο πλαίσιο του Διεθνούς Δικαίου που διαμόρφωνε όλη τη μεταπολεμική ιστορία στο σύγχρονο κόσμο.
Η ενίσχυση των συμμαχιών της χώρας μας αλλά και της Κύπρου στην ευρύτερη περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου, αλλά και η ανάληψη πρωτοβουλιών υπέρ των εθνικών μας θέσεων είναι η καλύτερη πυξίδα για την επόμενη μέρα που φαίνεται ότι δεν αργεί.
Ο Μπάρακ, με δηλώσεις του, μάλιστα, άφησε ανοιχτό το ενδεχόμενο να λυθεί το θέμα των F-35 που θέλει διακαώς Τουρκία, μέσα στους επόμενους τέσσερις με έξι μήνες καθώς είπε είναι κοντά στο να απαλλαγεί από του ρωσικούς S-400.
Βέβαια, ο ρωσικός παράγοντας δεν είναι ο μόνος που μένει να ξεπεραστεί καθώς το μπλόκο με τη μεγαλύτερη ισχύ έχει το Ισραήλ που εξακολουθεί να έχει επιρροή και στο νέο αμερικανικό status quo.
Η ενόχληση λοιπόν της Τουρκίας για το σχήμα 3+1 και τις ενεργειακές συμφωνίες έχουν να κάνουν και με αυτή τη νέα πραγματικότητα. Ποιος θα έχει το πάνω χέρι με τις ΗΠΑ όποτε και αν στηθεί αυτό το τραπέζι που συζητιέται.
Πολλές φορές ο Τραμπ χαρακτηρίζεται ως απρόβλεπτος. Σιγά σιγά αποδεικνύεται ότι η στόχευσή του είναι σαφής και το σχέδιο άριστα καταρτισμένο.
Απλώς σε αυτή την πλευρά του κόσμου, την Ευρώπη, κυριαρχεί η άρνηση των ηγεσιών να το δουν και να το αποδεχτούν. Το δεύτερο είναι λογικό αλλά χωρίς καμία χρησιμότητα. Και με την άρνηση, συνήθως αυξάνεται ο κίνδυνος να βρεθεί κάποιος προ τετελεσμένων και χωρίς πραγματικές εναλλακτικές.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου