H Ευρωπαϊκή Ένωση: Υπάρχει μέλλον χωρίς Έθνη και χωρίς Ευρωπαίους;

 Η Ευρωπαϊκή Ένωση: Υπάρχει μέλλον χωρίς Έθνη και χωρίς Ευρωπαίους;

***Ο Φώτης Αλεξόπουλος είναι Οικονομολόγος- Πτυχιούχος της Σχολής Επιστημών Οικονομίας και

Διοίκησης στο Πάντειο Πανεπιστήμιο - Πιστοποιημένος Χρήστης της Υπηρεσίας -ΓΕΜΗ του ΕΒΕΑ και Μεταπτυχιακός Φοιτητής στο Πάντειο Πανεπιστήμιο στο Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα Εφηρμοσμένων Οικονομικών και Περιφερειακής Ανάπτυξης -Πρώην Δημοτικός Σύμβουλος Αγίας Παρασκευής και Πρ. Αναπληρωτής Βουλευτής Νομού Ηλείας .

Η Ευρωπαϊκή Ιδέα που ενέπνευσε την ίδρυση της Ένωσης, όπως αποτυπώθηκε στη Διακήρυξη Σουμάν το 1950, είχε έναν θεμελιώδη στόχο: τη συμφιλίωση των ευρωπαϊκών εθνών, την ειρήνη και την κοινή ανάπτυξη μέσω συνεργασίας. Δεν μιλούσε για κατάργηση της εθνικής ταυτότητας, ούτε για διάλυση της πολιτισμικής ποικιλίας, αλλά για αξιοποίησή της ως πλούτο. Το όραμα ήταν μια Ευρώπη των λαών και όχι μια Ευρώπη των ελίτ.

Σήμερα, πολλοί πολίτες αισθάνονται ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει απομακρυνθεί από αυτήν τη ρίζα. Η τεχνοκρατική της γραφειοκρατία και η οικονομική ελίτ φαίνεται να κατευθύνουν τις εξελίξεις, συχνά χωρίς επαρκή δημοκρατική νομιμοποίηση. Η Ε.Ε. δίνει την εικόνα μιας «Ευρώπης-επιχείρησης», όπου οι αποφάσεις υπαγορεύονται από τις αγορές και όχι από τις κοινωνίες.

Οι σημερινοί στόχοι της Ε.Ε.

Επισήμως, η Ένωση επιδιώκει:

Την ενίσχυση της οικονομικής ανταγωνιστικότητας.

Την πράσινη μετάβαση και την ψηφιακή καινοτομία.

Την εμβάθυνση της πολιτικής ενοποίησης.

Όμως, αυτά τα προτάγματα δεν συνοδεύονται από ισχυρή μέριμνα για την κοινωνική συνοχή και την προστασία των ευρωπαϊκών παραδόσεων. Η εμμονή με την ένταξη εκατομμυρίων μεταναστών, πολλές φορές χωρίς επαρκή μηχανισμό ένταξης ή σεβασμό της πολιτισμικής ισορροπίας, δείχνει ένα σχέδιο πληθυσμιακής αναδιάρθρωσης που θυμίζει περισσότερο κοινωνικό πείραμα παρά οργανωμένη πολιτική.

Η εικόνα του Πύργου της Βαβέλ

Η ιστορική αλληγορία του Πύργου της Βαβέλ δεν είναι τυχαία: μια υπερφίαλη κατασκευή που κατέρρευσε επειδή δεν είχε ενιαία γλώσσα και κοινή βάση. Η Ε.Ε., εάν επιμείνει να οικοδομείται πάνω σε τεχνοκρατικούς όρους, αγνοώντας τους λαούς της, κινδυνεύει να έχει την ίδια τύχη. Γιατί να επιβιώσει ένας «Πύργος» που στηρίζεται σε πολιτισμική σύγχυση και όχι σε κοινή ρίζα;

Μια Ευρώπη χωρίς Ευρωπαίους;

Το μέλλον που περιγράφεται από ορισμένους κύκλους θυμίζει μια Ευρώπη χωρίς εθνικά κράτη, χωρίς ιστορική μνήμη, χωρίς πολιτισμική ιδιοπροσωπία. Αντί για Ευρωπαίους πολίτες, θα υπάρχουν απλώς «καταναλωτές» ή «εργαζόμενοι» σε μια υπερεθνική δομή. Αυτό όμως ισοδυναμεί με άρνηση της ίδιας της ευρωπαϊκής ταυτότητας.

Το ερώτημα της επιβίωσης

Η Ευρωπαϊκή Ένωση θα μπορέσει να επιβιώσει μόνο αν επανέλθει στις αρχές της Διακήρυξης Σουμάν: ισότητα μεταξύ εθνών, συνεργασία χωρίς ισοπέδωση, σεβασμός στην πολιτισμική ποικιλία. Διαφορετικά, το εγχείρημα της ενοποίησης θα εξελιχθεί σε έναν νέο Πύργο της Βαβέλ, καταδικασμένο να καταρρεύσει από το ίδιο του το βάρος.

Η Ευρώπη δεν χρειάζεται λιγότερη εθνική ταυτότητα – χρειάζεται περισσότερη αλληλεγγύη ανάμεσα σε ελεύθερους και ισότιμους λαούς. Αν χαθεί ο Ευρωπαίος, χάνεται και η Ευρωπαϊκή Ιδέα.