Forest City: Η οικολογική πόλη των 100 δισ. δολαρίων στη Μαλαισία που κατέληξε πόλη-φάντασμα

 

Σχεδιασμένη να στεγάσει 700.000 κατοίκους και να αποτελέσει πρότυπο «πράσινης» πολυτέλειας, η Forest City εξελίχθηκε σε ένα από τα πιο ηχηρά παραδείγματα αποτυχημένης υπερεπένδυσης. Σήμερα, παραμένει σχεδόν άδεια, λειτουργώντας ως προειδοποίηση για τους κινδύνους της άκριτης ανάπτυξης και της εξάρτησης από ξένα κεφάλαια.

Οι εικόνες θυμίζουν σκηνές από δυστοπικές σειρές όπως The Last of Us ή The Walking Dead: επιβλητικοί ουρανοξύστες, άδειοι δρόμοι και μια σιωπή που διακόπτεται μόνο από τη φύση που αρχίζει να διεκδικεί τον χώρο της. Στη νότια Μαλαισία, η Forest City, ένα μεγαλεπήβολο οικολογικό όραμα αξίας 100 δισεκατομμυρίων δολαρίων, στέκει σήμερα σχεδόν έρημη, παρά τη συνεχή συντήρησή της.

Το φιλόδοξο project παρουσιάστηκε τη δεκαετία του 2010 ως μια υπερσύγχρονη, βιώσιμη μητρόπολη, ικανή να φιλοξενήσει έως και 700.000 ανθρώπους. Στην πραγματικότητα, εκτιμάται ότι κατοικείται μόλις από το 1,1% αυτού του αριθμού. Πίσω από το σχέδιο βρισκόταν ο κινεζικός κολοσσός Country Garden, στο πλαίσιο της ευρύτερης κινεζικής πρωτοβουλίας Belt and Road. Η Forest City χτίστηκε πάνω σε τεχνητά νησιά που δημιουργήθηκαν στα Στενά του Τζοχόρ, απέναντι από τη Σιγκαπούρη, με στόχο να προσελκύσει εύπορους αγοραστές και καθημερινούς διασυνοριακούς εργαζόμενους.

Από την αρχή, ωστόσο, το εγχείρημα συνοδεύτηκε από προβλήματα. Περιβαλλοντικές οργανώσεις και τοπικές κοινότητες κατήγγειλαν ζημιές σε ευαίσθητα οικοσυστήματα, ενώ ψαράδες μιλούσαν για δραστική μείωση των αλιευμάτων. Παρά τις διακηρύξεις περί βιωσιμότητας, η οικολογική ταυτότητα του έργου τέθηκε γρήγορα υπό αμφισβήτηση.

Το πρώτο σοβαρό πλήγμα ήρθε το 2018, όταν η νέα κυβέρνηση της Μαλαισίας προχώρησε σε αλλαγές στο καθεστώς μακροχρόνιας παραμονής αλλοδαπών. Η κοινή γνώμη αντέδρασε έντονα στην εικόνα πλούσιων ξένων επενδυτών που αγόραζαν μαζικά ακίνητα, γεγονός που πάγωσε τις πωλήσεις, ιδιαίτερα στην κινεζική αγορά. Το δεύτερο και καθοριστικό χτύπημα ήρθε το 2020, με την πανδημία να παραλύει τα διεθνή ταξίδια και να καταρρέει σχεδόν ολοκληρωτικά η αγορά υπεράκτιων επενδύσεων σε ακίνητα.

Παρότι αρκετά διαμερίσματα πουλήθηκαν, για πολλούς αγοραστές λειτούργησαν καθαρά ως επενδυτικά προϊόντα και όχι ως κατοικίες. Το αποτέλεσμα είναι ότι ακόμη και σήμερα, μεγάλος αριθμός ολοκληρωμένων διαμερισμάτων παραμένει άδειος, με γυαλιστερά πατώματα που μοιάζουν να μην έχουν πατηθεί ποτέ.

Η Forest City δεν έχει εγκαταλειφθεί πλήρως. Οι δρόμοι είναι καθαροί, οι κήποι περιποιημένοι και τα εμπορικά κέντρα ανοιχτά, έστω και με ελάχιστη κίνηση. Ωστόσο, η εικόνα της πόλης παραμένει απόκοσμα ήσυχη: πλατιές λεωφόροι χωρίς κυκλοφορία, καταστήματα με κατεβασμένα ρολά και πύργοι που στέκουν μισοτελειωμένοι ή αχρησιμοποίητοι.

Σήμερα, κυβερνητικοί αξιωματούχοι και επενδυτές αναζητούν τρόπους να «αναστήσουν» το εγχείρημα, εξετάζοντας ειδικά φορολογικά καθεστώτα, νέες οικονομικές ζώνες ή ακόμα και την επαναχρησιμοποίηση των κτιρίων ως εκπαιδευτικά ιδρύματα ή επιχειρηματικά πάρκα. Παρ’ όλα αυτά, η Forest City έχει ήδη περάσει στην ιστορία ως ένα σύγχρονο μνημείο υπερβολής.

Περισσότερο από μια αποτυχημένη επένδυση, η Forest City λειτουργεί σήμερα ως αυστηρή υπενθύμιση: χωρίς ισχυρή τοπική οικονομία, κοινωνική συνοχή και ρεαλιστικό σχεδιασμό, ακόμη και τα πιο εντυπωσιακά σχέδια βιώσιμης πολυτέλειας κινδυνεύουν να μετατραπούν σε πόλεις-φαντάσματα.